สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ / เล่มที่ ๑๒ / เรื่องที่ ๙ การพัฒนาปัจจัยการผลิต / สำหรับเด็กระดับเล็ก

คนไทยส่วนมากมีอาชีพทำไร่ทำนา พืชที่เพาะปลูกเป็นอาหารหลักคือ ข้าว เมื่อปลูกได้มาก ก็จำหน่ายให้ได้เงิน มาซื้ออาหารอย่างอื่น เสื้อผ้า ยารักษาโรค และสิ่งต่างๆ ที่จำเป็นแก่ชีวิต การทำไร่ทำนาต้องอาศัยน้ำ เครื่องมือทำนา และวัวควายที่ใช้ไถนา ถ้าฝนตกมากเกินไป น้ำท่วมนา ต้นข้าวเสียหาย ก็จะได้ข้าวน้อยหรือไม่ได้เลย ตรงกันข้ามถ้าฝนแล้ง น้ำไม่พอเลี้ยงต้นข้าว ต้นข้าวก็จะโตช้าหรือตาย ได้ข้าวน้อยหรือไม่ได้เลย ในทำนองเดียวกัน หากไม่มีวัวควายไถนา หรือวัวควายผอมโซ เพราะฝนแล้ง ไม่มีหญ้ากิน ชาวนาก็จะไม่อาจทำนาได้ หรือทำได้เพียงเล็กน้อย ชาวนาที่เจ็บป่วยบ่อยๆ ขาดอาหาร ก็ไม่อาจทำงานหนัก เช่น ไถนา เกี่ยวข้าวได้ดี และถ้าขาดความรู้ก็ทำไร่ทำนาไม่ได้ผลดีเช่นกัน
	ภัยธรรมชาติ คือ น้ำท่วม และฝนแล้งมากๆ ทำให้ต้นข้าวเสียหายนั้น เป็นเหตุให้ชาวนาไม่มีข้าวกินและจำหน่าย ทำให้ชาวนายากจนลง และต้องกู้เงินจากผู้มีเงินมาเลี้ยงชีพ และลงทุน ภัยธรรมชาติที่เกิดขึ้นบ่อยๆ เป็นเหตุให้ต้องกู้ยืมเงิน หนี้สินพอกพูน ในที่สุดต้องสูญเสียที่ดินให้แก่เจ้าของเงิน หมดที่ทำมาหาเลี้ยงชีพ
รัฐบาลแต่ละยุค แต่ละสมัย ได้พยายามช่วยเหลือชาวนาด้วยวิธีต่างๆ การจัดตั้งแหล่งให้กู้ยืมเงิน และปัจจัยการผลิตเป็นวิธีหนึ่ง แหล่งที่รวบรวมเงิน และปัจจัยการผลิต เพื่อให้กู้ยืมเช่นนี้ เรียกว่า ธนาคาร ธนาคารที่รัฐบาลจัดตั้งขึ้น เพื่อช่วยเหลือผู้ประกอบอาชีพทำไร่ทำนา และเลี้ยงสัตว์ ได้แก่ ๑) ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (ธกส.) เพื่อเป็นแหล่งเงินกู้ที่เก็บดอกเบี้ยต่ำ ๒) ธนาคารข้าว เพื่อเป็นแหล่งกลางรวบรวมข้าวไว้ขายแก่ชาวนาที่ขาดแคลนข้าว ขายให้ราคาถูกพอสมควรหรือให้ยืม ๓) ธนาคารโค-กระบือ เพื่อให้ราษฎร ที่ขาดแคลนโค-กระบือ ยืมไปใช้งาน หรือช่วยในการขยายพันธุ์ การทำงานทุกอย่างให้ได้ดีจนเป็นอาชีพ มีรายได้เลี้ยงชีวิตของตนและครอบครัวได้นั้น ต้องศึกษาเล่าเรียนให้มีความรู้ ฝึกฝนให้สามารถทำงานนั้นๆ ได้ผลดี ไม่ว่าจะเป็นการทำไร่ทำนา ทำงานช่าง หรือเป็นครู เป็นหมอ ก่อนจะทำงานต้องหาความรู้ เกี่ยวกับการทำงานนั้น เมื่อมีงานทำ มีอาชีพแล้ว ก็ต้องหมั่นตรวจดูผลงานว่า มีคุณภาพดีอยู่หรือไม่ ต้องพยายามปรับปรุงด้วยการฝึก หรืออ่านหนังสือหาความรู้เพิ่มเติม
ในการทำงานนอกจากจะต้องใช้ความรู้ ความคิด ความชำนาญ ปรับปรุงตนเอง และปรับปรุงผลงานของตนให้ก้าวหน้า มีคุณภาพดีอยู่เสมอแล้ว งานบางชนิดต้องอาศัยอุปกรณ์เข้าช่วยทำงานให้เร็วขึ้น ได้ผลสม่ำเสมอ มีจำนวนมากขึ้น ใช้แรงงานของตนน้อยลง อุปกรณ์มีหลายอย่างหลายประเภท บางอย่างทำขึ้นใช้เองได้ หรืออาจซื้อหาอุปกรณ์ง่ายๆ ที่มีผู้ทำขึ้นจำหน่าย บางอย่างเป็นเครื่องจักรกลสลับซับซ้อน ผู้ใช้ต้องฝึกการใช้ และการระวังรักษา ต้องรู้จักเลือกอุปกรณ์ ที่เหมาะสมกับงาน ทำงานได้ผลดี และไม่สิ้นเปลืองค่าใช้จ่าย