สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ / เล่มที่ ๒๗ / เรื่องที่ ๒ การบริหารราชการแผ่นดิน / คุณสมบัติของนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรี

คุณสมบัติของนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรี ๑. นายกรัฐมนตรีต้องแต่งตั้งจากสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร หรือผู้ที่เคยเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรในอายุของสภาชุดเดียวกัน แต่รัฐมนตรีอื่นๆ จะแต่งตั้งจากสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร หรือสมาชิกวุฒิสภา หรือไม่ก็ได้ อย่างไรก็ตาม เมื่อแต่งตั้งแล้ว นายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรี จะเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร หรือสมาชิกวุฒิสภา ในขณะเดียวกันมิได้ ต้องลาออกจากการเป็นสมาชิกสภาดังกล่าว มิฉะนั้นก็จะพ้นจากตำแหน่งสมาชิกสภาโดยอัตโนมัติ ในวันถัดจากวันที่ครบ ๓๐ วัน ๒. มีสัญชาติไทยโดยการเกิด ๓. มีอายุไม่ต่ำกว่า ๓๐ ปีบริบูรณ์ ๔. สำเร็จการศึกษาไม่ต่ำกว่าปริญญาตรี หรือเทียบเท่า นอกจากนั้น ยังต้องไม่มีลักษณะต้องห้ามอื่นๆ ตามที่รัฐธรรมนูญกำหนดอีกด้วย

การพ้นจากตำแหน่งของรัฐมนตรี นายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีย่อมพ้นจากตำแหน่ง เมื่อตาย ลาออก ขาดคุณสมบัติ หรือมีลักษณะต้องห้าม ต้องคำพิพากษาให้จำคุก สภาผู้แทนราษฎรมีมติไม่ไว้วางใจ กระทำการอันต้องห้าม ตามที่รัฐธรรมนูญกำหนด มีพระบรมราชโองการให้ออก หรือวุฒิสภามีมติถอดถอน อย่างไรก็ตาม ในกรณีที่นายกรัฐมนตรีเพียงคนเดียวพ้นจากตำแหน่ง ไม่ว่าเพราะเหตุใด คณะรัฐมนตรีที่เหลือทั้งคณะ ต้องพ้นจากตำแหน่งด้วย ตามหลักที่ว่า นายกรัฐมนตรีเป็นหัวหน้าของคณะรัฐมนตรี นอกจากนั้น เมื่ออายุสภาผู้แทนราษฎรครบวาระลง มีการยุบสภาผู้แทนราษฎร หรือคณะรัฐมนตรีลาออกทั้งคณะ รัฐมนตรีย่อมพ้นจากตำแหน่งทั้งคณะด้วยเช่นกัน ปกติแล้วคณะรัฐมนตรีจะมีวาระ ๔ ปี แต่ทั้งนี้อาจพ้นจากตำแหน่งก่อนครบวาระได้ เช่น ลาออก มีการยุบสภาผู้แทนราษฎร หรือสภาผู้แทนราษฎรครบวาระลงก่อน ข้อนี้เป็นไปตามหลักที่ว่า คณะรัฐมนตรีบริหารประเทศอยู่ได้ด้วยความไว้วางใจของสภาผู้แทนราษฎร สภาผู้แทนราษฎรสิ้นสุดลง ไม่ว่าเพราะเหตุใด คณะรัฐมนตรีย่อมสิ้นสุดลงด้วย

หัวข้อก่อนหน้า

หัวข้อถัดไป