สารานุกรมไทย
สำหรับเยาวชน
เมนู 28
|
สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ / เล่มที่ ๒๘ / เรื่องที่ ๙ แผ่นดินไหว / อันตรายจากแผ่นดินไหวในประเทศไทย
อันตรายจากแผ่นดินไหวในประเทศไทย
อันตราย
จากแผ่นดินไหวในประเทศไทย
นับตั้งแต่ประเทศไทยได้มีขีดความสามารถในการตรวจวัดแผ่นดินไหว
ที่เกิดขึ้นในประเทศ ก็ได้มีการตรวจพบแผ่นดินไหวขนาดกลาง (ประมาณ
๕ริกเตอร์) จำนวน ๘ ครั้ง
และในการศึกษาผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมด้านธรณีวิทยาของโครงการก่อสร้าง
เขื่อนแก่งเสือเต้น พ.ศ. ๒๕๓๙ ได้มีการศึกษารอยเลื่อนที่มีพลัง
ในเขตจังหวัดแพร่ โดยกรมทรัพยากรธรณีและการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย
พบรอยเลื่อนที่มีพลัง ที่อาจทำให้เกิดแผ่นดินไหวขนาดใหญ่ถึง ๗
ตามมาตราริกเตอร์อันตรายจากแผ่นดินไหวในประเทศไทย
จึงเป็นเรื่องที่ไม่อาจมองข้ามไปได้ |
|
ภาพแสดงตำแหน่งและขนาดของแผ่นดินไหว
ที่ตรวจวัดได้ในประเทศไทย และในประเทศใกล้เคียงตั้งแต่ พ.ศ. ๒๔๖๕ -
๒๕๔๒
|
ตารางแผ่นดินไหวขนาดตั้งแต่ ๕
ริกเตอร์ขึ้นไปที่เคยตรวจวัดได้ในประเทศไทย
|
วัน-เดือน-ปี
|
สถานที่เกิด
|
มาตราริกเตอร์
|
|
๑๓ พ.ค. พ.ศ. ๒๔๗๘
|
จ.น่าน
|
๖.๕
|
|
๑๗ ก.พ. พ.ศ. ๒๕๑๘
|
อ.ท่าสองยาง จ.ตาก
|
๕.๖
|
|
๑๕ - ๒๒ เม.ย. พ.ศ. ๒๕๒๖
|
อ.ศรีสวัสดิ์ จ.กาญจนบุรี
|
๕.๓, ๕.๙, ๕.๒
|
|
๑๑ ก.ย. พ.ศ. ๒๕๓๗
|
อ.พาน จ.เชียงราย
|
๕.๑
|
|
๙ ธ.ค. พ.ศ. ๒๕๓๘
|
อ.ร้องกวาง จ.แพร่
|
๕.๑
|
|
๒๑ ธ.ค. พ.ศ. ๒๕๓๘
|
อ.พร้าว จ.เชียงราย
|
๕.๒
|
|
๒๒ ธ.ค. พ.ศ. ๒๕๓๙
|
พรมแดนไทย-ลาว-พม่า
(ใกล้ อ.ดอยหลวง จ.เชียงราย)
|
๕.๕
|
ก.
อันตรายจากแผ่นดินไหวขนาดกลาง
ในช่วง ๘๐ ปีที่ผ่านมา ได้มีการตรวจพบแผ่นดินไหวขนาดกลางถึง ๘ ครั้ง
แผ่นดินไหวขนาดกลางนี้ สามารถทำลายอาคารบ้านเรือนในรัศมี ๑๐ - ๑๕
กิโลเมตรจากจุดศูนย์กลางของแผ่นดินไหว จึงเป็นอันตรายอย่างยิ่ง
หากเกิดขึ้นในบริเวณเมืองใหญ่ที่มีประชากร หนาแน่น ตัวอย่างเช่น
แผ่นดินไหวในประเทศอียิปต์เมื่อ พ.ศ. ๒๕๓๕ มีขนาด ๕.๒ ริกเตอร์
มีศูนย์กลางห่างจากกรุงไคโร ๒๐ กิโลเมตร ทำให้มีผู้เสียชีวิต ๕๙๓ คน
บาดเจ็บมากกว่า ๖๐๐ คน อาคารเสียหายมากถึง ๑๔,๐๐๐ หลัง
แต่แผ่นดินไหวเกิดขึ้นในประเทศไทยมักเกิดห่างไกลจากแหล่งชุมชน
จึงไม่เกิดภัยพิบัติแต่ประการใด อย่างไรก็ตาม
การขยายตัวอย่างรวดเร็วของชุมชนเมืองอาจทำให้เกิดชุมชนขนาดใหญ่
ในบริเวณพื้นที่ที่อาจเป็นศูนย์กลางการเกิดแผ่นดินไหว
จึงเป็นเรื่องที่ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้อง ต้องให้ความสนใจกำกับดูแล |
ภาพแสดงบริเวณที่มีความ
เสี่ยงภัยต่อแผ่นดินไหวมากน้อยแตกต่างกันในประเทศไทย และประเทศ
ใกล้เคียงโดยตัวเลขที่มีค่าสูงกว่าแสดงว่ามีความ เสี่ยงภัยมากกว่า |
ข.
อันตรายจากแผ่นดินไหวขนาดใหญ่
แผ่นดินไหวขนาดใหญ่หมายถึง แผ่นดินไหวขนาด ๖.๕ ริกเตอร์ขึ้นไป
ตั้งแต่ได้มีการวัดขนาดแผ่นดินไหวในยุคใหม่ ในประเทศไทย
ก็ไม่เคยปรากฏเหตุการณ์แผ่นดินไหวขนาดใหญ่
แต่ทั้งนี้ก็ยังไม่อาจสรุปได้ว่า
ประเทศไทยจะไม่มีอันตรายจากแผ่นดินไหวขนาดใหญ่
ใน พ.ศ. ๒๕๓๙ กรมทรัพยากรธรณี และการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย
ได้ศึกษาผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมด้านธรณีวิทยา
ของโครงการก่อสร้างเขื่อนแก่งเสือเต้น และส่วนหนึ่งของการศึกษานี้
จึงได้มีการสำรวจรอยเลื่อนที่อยู่ในรัศมี ๑๕๐ กิโลเมตร
จากตำแหน่งเขื่อน ผลการสำรวจแสดงว่า มีรอยเลื่อนที่มีพลังถึง ๗ รอย
ที่อาจก่อให้เกิดแผ่นดินไหวขนาดใหญ่ถึง ๗ ริกเตอร์
รอยเลื่อนหลายรอยมีตำแหน่งอยู่ใกล้ตัวเมือง ของจังหวัดลำปาง แพร่ น่าน
และพะเยา อย่างไรก็ดี คาบของการเกิดซ้ำ (Return Period)
ของรอยเลื่อนแต่ละรอยอาจยาวนานนับ ๑,๐๐๐ ปีหรือ ๑๐,๐๐๐ ปี
ค.
อันตรายที่อาจเกิดขึ้นในกรุงเทพมหานคร
กรุงเทพมหานครเป็นชุมชนขนาดใหญ่ และหนาแน่น มีประชากรอยู่อาศัยกว่า ๘
ล้านคน มีอาคารสูงเป็นจำนวนมาก ในช่วงเวลา ๒ ศตวรรษที่ผ่านมา
มีการบันทึกเหตุการณ์แผ่นดินไหว ที่สามารถรู้สึกได้มากกว่า ๒๐ ครั้ง
ถึงแม้ว่า บางครั้งอาจทำให้ตระหนกตกใจ
แต่ก็ยังไม่เคยสร้างความเสียหายอย่างรุนแรง
เมื่อพิจารณาด้านที่ตั้งทางภูมิศาสตร์
กรุงเทพมหานครตั้งอยู่ในเขตที่มีความเสี่ยงต่อภัยแผ่นดินไหวต่ำ
รอยเลื่อนที่มีพลังที่ใกล้ที่สุด อยู่ห่างออกไป ๑๒๐ - ๓๐๐ กิโลเมตร
แต่ก็เป็นรอยเลื่อนที่มีการเคลื่อนไหวค่อนข้างน้อย
ส่วนรอยเลื่อนที่มีการเคลื่อนไหวบ้าง อยู่ห่างออกไป ๔๐๐ - ๑,๐๐๐
กิโลเมตร และที่ผ่านมาอาคารสูงส่วนใหญ่ในกรุงเทพมหานคร
ไม่ได้ถูกออกแบบให้ต้านทานแรงแผ่นดินไหวได้ |
|
