สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ / เล่มที่ ๒๙ / เรื่องที่ ๒ พระพุทธรูป / สำหรับเด็กระดับเล็ก

เราทุกคนมีศาสนาประจำตัว เด็กๆ ก็มีศาสนาประจำตัวตามศาสนาที่พ่อแม่นับถืออยู่ คนไทยส่วนใหญ่นับถือพระพุทธศาสนา ซึ่งมีสิ่งที่เป็นเครื่องหมายสำคัญหลายอย่าง ได้แก่ วัด เจดีย์ พระพุทธรูป และพระสงฆ์ “กราบพระด้วยนะลูก” เป็นคำพูดที่ผู้ใหญ่มักบอกลูกหลานให้ทำความเคารพกราบไหว้ "พระ" เมื่อเวลาไปทำบุญที่วัด หรือเมื่อเวลาสวดมนต์ก่อนนอน โดยพระในที่นี้อาจหมายถึง “พระสงฆ์หรือพระภิกษุ” หรือหมายถึง “พระพุทธรูป” ก็ได้ พระพุทธรูปเป็นสิ่งที่สร้างขึ้นแทนองค์พระพุทธเจ้า ซึ่งเป็นผู้ที่ตั้งพระพุทธศาสนาขึ้น เพื่อให้ผู้นับถือพระพุทธศาสนาได้เคารพบูชา และระลึกถึงพระพุทธเจ้า ดังนั้น วัดในพระพุทธศาสนา จึงมีพระพุทธรูปประดิษฐานไว้ในโบสถ์ วิหาร และศาลาการเปรียญ แม้แต่ตามบ้านของคนที่นับถือพระพุทธศาสนา ก็มักมีพระพุทธรูปตั้งไว้เป็นที่สักการบูชาด้วยเช่นกัน ประเทศไทยมีการสร้างพระพุทธรูปสืบต่อกันมานานแล้ว พระพุทธรูปสำคัญที่ถือว่ามีความศักดิ์สิทธิ์ และมีลักษณะที่งดงามมาก เป็นที่รู้จักกันดีคือ พระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากร หรือพระแก้วมรกต อยู่ที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม หรือที่เรียกกันทั่วไปว่า วัดพระแก้ว ตั้งอยู่ในพระบรมมหาราชวัง กรุงเทพมหานคร เป็นพระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองที่สลักจากแก้วสีเขียวทั้งองค์ มีขนาดไม่ใหญ่นัก เด็กๆคงได้เห็นจากข่าวในพระราชสำนักทางโทรทัศน์ ในวโรกาสที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว หรือพระบรมวงศานุวงศ์อื่นๆ เสด็จฯ ทรงประกอบพระราชพิธีสำคัญๆ ที่พระอุโบสถของวัดนี้  โดยเฉพาะในปีหนึ่งๆ จะมีหมายกำหนดการเสด็จฯ ทรงเปลี่ยนเครื่องทรงของพระพุทธรูปสำคัญองค์นี้ถึง ๓ ครั้ง คือ เมื่อย่างเข้าฤดูร้อน ฤดูฝน และฤดูหนาว พระพุทธรูปอีกองค์หนึ่งที่เด็กๆ คงได้เห็นบ่อยๆ เช่นกัน คือ พระศรีศากยะทศพลญาณ ประธานพุทธมณฑลสุทรรศน์ เป็นพระพุทธรูปในท่าก้าวเดินขนาดใหญ่ อยู่ที่บริเวณพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม สถานที่แห่งนี้ใช้เป็นที่จัดงานพิธีทางศาสนาในวันสำคัญต่างๆ ทางพระพุทธศาสนา และงานอื่นๆ ที่เกี่ยวกับพระพุทธศาสนา จึงมีผู้คนจำนวนมากพากันไปกราบไหว้พระพุทธรูปองค์นี้ ที่กล่าวมาแล้วข้างต้น เด็กๆ คงพอเข้าใจได้แล้วว่า พระพุทธรูป คือ เครื่องหมายที่สำคัญอย่างหนึ่ง ที่แสดงถึงความเป็นพระพุทธศาสนา ซึ่งทุกศาสนาต่างก็มีสิ่งที่เป็นเครื่องหมายแสดงถึงศาสนาของตนเช่นกัน ดังนั้น ถึงแม้ว่าเราจะไม่ได้นับถือศาสนานั้นๆ เราก็ไม่ควรดูหมิ่นสิ่งซึ่งเป็นที่เคารพบูชาของศาสนาอื่นใดทั้งสิ้น