สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ / เล่มที่ ๒๙ / เรื่องที่ ๓ การผลิตทองรูปพรรณ / สำหรับเด็กระดับเล็ก

ในวันพิเศษบางวัน เช่น วันขึ้นปีใหม่ วันสงกรานต์ และวันคล้ายวันเกิด เมื่อพ่อแม่พาเด็กๆ ไปกราบผู้ใหญ่ ผู้ใหญ่มักจะมี ของขวัญให้แก่เด็กๆ ซึ่งอาจเป็นของเล่น ของใช้ เงิน หรือเครื่องประดับ เช่น สร้อยคอ แหวน หรือกำไลทองคำ หากผู้ใหญ่ให้เครื่องประดับที่เป็นทองคำ ก็เท่ากับเป็นการมอบของมีค่าให้ เพราะทองคำเป็นสิ่งที่มีราคา สามารถนำไปแลกเปลี่ยนเป็นเงินที่นำไปจับจ่ายใช้สอยได้ โดยทั่วไป ทองคำมักมีราคาเพิ่มขึ้นเมื่อเวลาผ่านไป ผู้ใหญ่จึงนิยมมอบทองคำให้เป็นของขวัญแก่ผู้ที่เป็นที่รักหรือผู้ที่ชอบพอ เพราะนอกจากจะใช้เป็นเครื่องประดับได้แล้ว ยังเป็นสิ่งที่มีค่า และมีราคาเพิ่มขึ้นตามกาลเวลาด้วย แทนที่ใช้แล้วจะลดค่าลงเหมือนของใช้อื่นๆ ทองคำเป็นแร่ธาตุที่มีลักษณะเป็นโลหะที่มีเนื้ออ่อน สีเหลืองสุกปลั่ง เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ คนขุดพบตามภูเขา หรือแหล่งแร่ ที่มีธารน้ำไหลผ่าน แร่ทองคำที่พบมักปนมากับแร่ธาตุอื่นๆ เราจึงต้องนำมาถลุง คือ แยกแร่ทองคำออกจากแร่ธาตุอื่นๆ เมื่อได้เนื้อทองคำแล้ว เราจึงนำเนื้อทองคำที่ได้ไปแปรรูปในลักษณะต่างๆกัน เช่น นำ ไปตีเป็นแผ่นบางๆ ใช้ปิดองค์พระพุทธรูปเรียกว่า "ทองคำเปลว" หรือนำไปทำเครื่องประดับต่างๆ เรียกว่า "ทองรูปพรรณ" การทำทองรูปพรรณต้องอาศัยอุปกรณ์และเครื่องมือจำนวนมาก รวมทั้งช่างทองที่มีฝีมือ ทองคำมีคุณสมบัติเฉพาะตัวคือ มีเนื้อสีเหลืองสุกปลั่งเป็นประกาย ไม่เป็นสนิม ไม่หมอง และไม่มีคราบไคล จึงดูสะอาดตา สวยงาม และนำไปใช้ประโยชน์ได้หลายอย่าง ทองคำเป็นแร่ที่หายาก มีปริมาณน้อย จึงเป็นของมีราคา เราควรดูแลรักษาไว้ให้ดี ในสมัยก่อนผู้คนนิยมซื้อและใส่เครื่องประดับทองคำกันมาก ผู้ใดมีเครื่องประดับทองคำมากๆ แสดงว่า มีฐานะร่ำรวย ในปัจจุบันทองคำยังเป็นของมีค่าที่ผู้คนนิยมซื้อหาไว้ใช้ แต่เนื่องจากมีพวกมิจฉาชีพมาก เด็กๆ จึงไม่ควรใส่เครื่องประดับทองคำไปในสถานที่ต่างๆ ตามลำพัง เพราะไม่ปลอดภัย อาจสูญหาย หรือถูกพวกมิจฉาชีพทำร้าย เพื่อแย่งชิงเครื่องประดับเหล่านั้นไป