สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ / เล่มที่ ๓ / เรื่องที่ ๕ ทรัพยากรป่าไม้ / สำหรับเด็กระดับเล็ก

ใครเคยไปเที่ยวป่าไม้บ้าง ใครที่เคยไปเที่ยวป่าไม้กับคุณพ่อคุณแม่ ใครที่อยู่ใกล้ป่า คงรู้ดีว่าป่าให้ความสนุกสนาน และเพลิดเพลินแก่เราเพียงไร ป่ามีต้นไม้ใหญ่ๆ เช่น ต้นยาง ต้นตะเคียน ลำต้นใหญ่สูงตรง น่าเกรงขาม มีต้นไม้ที่มีดอกงามๆ สีม่วง สีชมพู สีแสด บานเต็มต้นน่าดู มีนกสวยๆ เกาะอยู่ตามกิ่ง ส่งเสียงร้องน่าฟัง มีกระรอกไต่อยู่ตามกิ่ง น่ารัก บางต้นมีต้นไม้เลื้อยพันแน่นหนา ห้อยระย้าเหมือนม่าน
	นับแต่สมัยดึกดำบรรพ์ คนได้อาศัยประโยชน์จากต้นไม้อย่างมากมาย
คนได้กินผลไม้ ใบไม้ ยอดไม้ รากไม้ ดอกไม้บางอย่าง หน่อไม้ และเห็ด สิ่งเหล่านี้เป็นอาหารอย่างหนึ่ง ทำให้มีชีวิตอยู่ได้ บางอย่างก็ช่วยรักษาโรค
เมื่อยามร้อน เข้าไปอยู่ใต้ร่มไม้ได้รับความร่มเย็น เมื่อยามหนาวเอากิ่งไม้แห้งมาก่อไฟให้เกิดความอบอุ่น เมื่อคนเจริญขึ้นบ้างแล้ว รู้จักเอากิ่งไม้และลำต้นมาสร้างที่อยู่ เหลาปลายไม้ให้แหลม เพื่อขุดรากไม้ และหัวมันเป็นอาหาร ใช้เป็นอาวุธ สำหรับล่าสัตว์ และป้องกันตัว นอกจากต้นไม้จะให้อาหารที่อยู่อาศัย เชื้อเพลิง และอาวุธป้องกันตัวเองแล้ว ต้นไม้ในป่ายังเป็นที่อาศัยของสัตว์บางชนิด ซึ่งเป็นประโยชน์แก่คน เช่น ผึ้ง ซึ่งให้น้ำผึ้ง และนกซึ่งให้ความเพลิดเพลิน และกำจัดแมลงศัตรูพืช
เวลาได้ล่วงไปนับพันๆ ปี แต่ประโยชน์ของต้นไม้ และป่าไม้ไม่ได้ลดลงไป กลับเพิ่มขึ้น ทุกวันนี้ เรายังต้องอาศัยไม้ทำฟืนหุงข้าว ก่อไฟให้ความร้อน สร้างบ้าน ทำไม้หมอนรองรางรถไฟ ทำโต๊ะ เก้าอี้ ตู้ใส่เสื้อผ้า และกระดานดำในห้องเรียน เรายังกินผลไม้ หน่อไม้ ใบไม้ ยอดไม้เป็นอาหาร และยังใช้ยาหลายชนิดที่ทำจากส่วนใดส่วนหนึ่ง ของต้นไม้

ยังมีของใช้อีกหลายอย่าง ที่เราไม่รู้ว่าได้มาจากต้นไม้ และป่าไม้เหมือนกัน สิ่งเหล่านี้มองดูไม่เห็นเป็นไม้ เช่น กระดาษที่เราใช้เขียนหนังสือ สีทาบ้าน สีย้อมผ้า ขันน้ำ อ่างน้ำ ของเล่นพลาสติก และเสื้อผ้าบางชนิด
ที่กล่าวมาแล้วนั้น เป็นประโยชน์ที่ป่าไม้ให้แก่เราโดยตรง นอกจากประโยชน์ได้ตรงแล้ว ป่าไม้ยังช่วยเราในทางอ้อมอีกด้วย ต้นไม้ใหญ่มีรากลึกลงไปในดิน ต้นไม้มากๆ ในป่ามีรากมากมายฝังอยู่ในดิน ช่วยทำให้ดินร่วนโปร่ง และยึดดินไว้ ไม่ให้ถูกน้ำฝนเซาะให้พังทลายลงไปถ้าดินพังลงไปมากๆ เราก็ไม่มีป่าไม้อีก เมื่อเราไม่มีป่าไม้ ชีวิตของเราก็จะลำบาก

นอกจากป้องกันไม่ให้น้ำท่วมเสียหายแล้ว ป่าไม้ยังช่วยให้เรามีน้ำใช้อยู่อย่างสม่ำเสมอ เพราะป่าไม้ช่วยเก็บน้ำใต้ดิน และน้ำในลำห้วยลำธารไว้ ทำให้น้ำไหลสม่ำเสมอ และใสสะอาด ช่วยให้สัตว์ต่างๆ มีชีวิตอยู่ได้ด้วย

ตามป่าไม้บางแห่ง เราจะได้เห็นคนกำลังตัดไม้บรรทุกรถยนต์ บางแห่งก็ใช้ช้างลากไม้ซุง เขานำไม้เหล่านี้ไปขาย เพื่อสร้างบ้านเรือน เครื่องใช้บางอย่างก็ส่งเข้าโรงงานแปรรูป เป็นไม้อัดส่งไปจำหน่าย นำรายได้มาสู่ประเทศเป็นจำนวนหลายพันล้านบาท ป่าไม้ทำให้คนจำนวนหลายล้านมีทางทำมาหากิน ป่าบางแห่ง รัฐบาลสงวนไว้ให้เป็นสถานที่เที่ยวพักผ่อนหย่อนใจด้วยการชมต้นไม้งามๆ น้ำตกนก และสัตว์ที่น่าดู บางแห่งก็รักษาไว้เป็นแหล่งพำนักอาศัยของสัตว์ป่านานาชนิดอีกด้วย