คุณค่าของวรรณคดีท้องถิ่น - สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ
 
สารานุกรมไทย
สำหรับเยาวชน  เมนู ๓๑
เล่มที่ ๓๑
เรื่องที่ ๑ ตู้พระธรรม
เรื่องที่ ๒ วัดญวนในประเทศไทย
เรื่องที่ ๓ วรรณคดีท้องถิ่น
เรื่องที่ ๔ พรรคการเมืองไทย
เรื่องที่ ๕ การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช
เรื่องที่ ๖ ซากดึกดำบรรพ์ในประเทศไทย
เรื่องที่ ๗ ดาวหาง
เรื่องที่ ๘ ระบบสุริยะ
เรื่องที่ ๙ อัลไซเมอร์
รายชื่อผู้เขียน

สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ / เล่มที่ ๓๑ / เรื่องที่ ๓ วรรณคดีท้องถิ่น / คุณค่าของวรรณคดีท้องถิ่น

 คุณค่าของวรรณคดีท้องถิ่น
คุณค่าของวรรณคดีท้องถิ่น

วรรณคดีท้องถิ่นมีคุณค่าอย่างยิ่งต่อสังคมไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในอดีต วรรณคดีท้องถิ่นมีบทบาทหน้าที่หลายประการในสังคม ดังจะกล่าวถึง เฉพาะบทบาทที่สำคัญดังนี้

๑. เป็นเครื่องบันเทิงใจ

วรรณคดีมุขปาฐะและวรรณคดีลายลักษณ์ในท้องถิ่น จัดว่า เป็นเครื่องบันเทิงใจ ที่สำคัญของคนในท้องถิ่นต่างๆ ทั้งผู้ใหญ่และเด็ก นอกจากการฟังการขับร้อง และการเล่านิทานแล้ว ในท้องถิ่นต่างๆ ในสมัยก่อน ยังมีประเพณีการอ่านวรรณคดี สู่กันฟัง ซึ่งมีในหลายโอกาส เช่น ในยามพักผ่อนหลังจากการทำงาน ในขณะที่อยู่ร่วมเป็นเพื่อนเจ้าภาพในงานศพ ในระหว่างอยู่ไฟของหญิง ที่เพิ่งคลอดลูก ดังกล่าวข้างต้น ผู้ที่อ่านหนังสือออกจะอ่านวรรณคดีให้ผู้อื่นฟังเป็นทำนองเสนาะ กล่าวได้ว่า วรรณคดีเป็นเครื่องบันเทิงใจของคนในท้องถิ่น ทั้งในยามพักผ่อน ที่จิตใจเบิกบาน หรือในยามทำงานที่เคร่งเครียดคับขัน การเทศน์มหาชาติ ในท้องถิ่นต่างๆ เป็นทำนองต่างๆ ด้วยกระแสเสียงที่ไพเราะ นอกจากทำให้ผู้ฟังอิ่มเอิบใจ เพราะว่า ได้กุศลผลบุญแล้ว ยังเป็นเหมือนมหรสพ ให้ความเพลิดเพลินอย่างหนึ่งของท้องถิ่น

๒. ให้ความรู้และคติในการดำเนินชีวิต

วรรณคดีท้องถิ่นส่วนใหญ่แต่งโดยผู้มีศรัทธาในศาสนา จึงมักชี้แนะแนวทาง การประพฤติปฏิบัติตนให้เหมาะสมกับสังคม โดยสอนให้ยึดมั่นในศีลธรรม ปลูกฝังจิตสำนึกให้เห็นคุณค่าของธรรมชาติ และความสำคัญของการอยู่ร่วมกันในสังคม อย่างมีสันติสุข นอกจากนี้ วรรรณคดีท้องถิ่นบางเรื่อง ยังให้ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับประเพณีพิธีกรรม นับว่า มีบทบาทในการส่งเสริมให้ประเพณีและพิธีกรรมสำคัญของท้องถิ่นสืบทอดต่อไป

หมอขวัญผูกข้อมือคู่บ่าวสาว พร้อมกับกล่าวบททำขวัญแต่งงาน
หมอขวัญผูกข้อมือคู่บ่าวสาว พร้อมกับกล่าวบททำขวัญแต่งงาน

๓. กระชับความสัมพันธ์ของคนในท้องถิ่น

การขับร้องเพลงพื้นบ้าน การเล่านิทาน และการอ่านวรรณคดีสู่กันฟัง จัดว่า เป็นเครื่องกระชับความสัมพันธ์ของคนในครอบครัว และในชุมชนท้องถิ่นที่ดีอย่างหนึ่ง
หัวข้อก่อนหน้าหัวข้อถัดไป