สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ / เล่มที่ ๘ / เรื่องที่ ๓ การกำเนิดของโรค / โรคที่เกิดจากอาหารไม่สมดุล

โรคที่เกิดจากอาหารไม่สมดุล ร่างกายต้องการอาหารสำหรับใช้เป็นพลังงาน และวัตถุดิบ เพื่อการทำงานของส่วนต่างๆ ของร่างกาย เพื่อการเจริญเติบโต และซ่อมแซมสิ่งสึกหรอ เราแบ่งอาหารเป็น ๒ ชนิด คือ ส่วนที่ใช้เป็นวัตถุดิบและแปรเปลี่ยนเป็นพลังงาน ได้แก่ อาหารพวกคาร์โบไฮเดรต โปรตีนและไขมัน ซึ่งร่างกายต้องการเป็นจำนวนมาก กับอาหารเสริมเพื่อช่วยในการทำงานของเซลล์บางชนิด เช่น พวกวิตามินและแร่ธาตุบางชนิด ได้แก่ เหล็ก และไอโอดีน เป็นต้น ซึ่งร่างกายต้องการเพียงเล็กน้อยเท่านั้น ถ้าร่างกายได้รับอาหารต่างๆ ไม่เพียงพอ หรือมากเกินไปหรือไม่ได้สัดส่วนอาจทำให้เกิดโรคได้
เด็กที่เป็นโรคอ้วนกับเด็กปกติ	โรคที่เกิดจากการขาดอาหาร ที่เรามักจะพบเห็นได้ทั่วโลกในประเทศที่ยากจน หรือประสบภัยธรรมชาติ หรือภัยสงคราม โรคนี้ทำให้เด็กและผู้ใหญ่ผอมมาก ไม่มีเรี่ยวแรง การทำงานของร่างกายผิดปกติ ความต้านทานโรคน้อยลง เด็กจะไม่เจริญเติบโตเท่าที่ควรทั้งด้านร่างกายและความคิดอ่าน ในรายที่ขาดวิตามิน จะทำให้เกิดโรคต่างๆ ขึ้น เช่น โรคเหน็บชา เลือดออกตามไรฟัน และที่อื่นๆ ผิวหนังเป็นเม็ดขรุขระ ลักษณะเหมือนหนังคางคก ตามองไม่เห็นในที่มืดสลัวๆ กระดูกอ่อน ผู้ที่ขาดแร่ธาตุที่สำคัญบางชนิด เช่น ไอโอดีน ทำให้เป็นโรคคอพอก ถ้าขาดเหล็กทำให้เป็นโรคโลหิตจาง เป็นต้น
ในภาวะตรงกันข้าม คนที่กินอาหารมากเกินไป จะทำให้เป็นโรคอ้วน กินไขมันมากๆ มักทำให้หลอดเลือดแดงแข็ง รูเล็กลง และอาจอุดตันได้ ถ้าเกิดกับอวัยวะที่สำคัญ เช่น หัวใจหรือสมอง อาจเกิดอันตราย ทำให้หัวใจและสมองเสื่อมสมรรถภาพลดลง เนื่องจากเลือดไปเลี้ยงได้น้อยลง แต่ถ้าเป็นมากจนอุดตัน เลือดไปเลี้ยงไม่ได้เลยอาจทำให้กล้ามเนื้อหัวใจตาย ซึ่งถ้าเป็นมากอาจตายได้ทันที ส่วนในรายที่เนื้อสมองตายจะเกิดเป็นอัมพาต ซึ่งอาจจะพิการไปตลอดชีวิต