สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ / เล่มที่ ๙ / เรื่องที่ ๘ ฟันและเหงือกของเรา / สำหรับเด็กระดับกลาง

ฟันเป็นอวัยวะที่มีความสำคัญอย่างหนึ่งของร่างกาย เราจึงควรรักษาฟันให้มีสุขภาพดีอยู่เสมอ การกินอาหารที่ถูกต้อง เป็นสิ่งสำคัญที่สุด เพื่อให้ฟันเจริญเติบโตแข็งแรง ไม่หักง่าย อาหารที่เรารับประทานควรเป็นอาหารที่มีแร่ธาตุบำรุงฟัน เช่น แคลเซียม ฟอสฟอรัส และโพแทสเซียม ซึ่งมีมากในน้ำนม นอกจากนี้ยังมีแร่ธาตุอื่นๆ ที่เราควรรับประทาน เช่น ฟลูออไรด์ วิตามิน เช่น เอ ดี ซี และบีรวม ก็มีความสำคัญ ในการเจริญเติบโตของเหงือกและฟันด้วย
การกินอาหารประเภทแป้ง อาหารหวาน เช่น ขนมหวานต่างๆ ทอฟฟี่ ช็อกโกแลต ทำให้ฟันเสียง่ายขึ้น เพราะอาหารเหล่านี้ จะเข้าไปคลุมฟันและเกิดการบูดเน่า ทำให้เคลือบฟันกร่อน และทำให้ฟันผุ ภายหลังรับประทานอาหารทุกมื้อ ควรรับประทาน อาหารที่มีเส้นใย เช่น ผักสดต่างๆ หัวแครอท แอปเปิล สับปะรด ส้ม ฝรั่ง ซึ่งช่วยทำให้ฟันและซอกฟันสะอาด	อาหารที่ช่วยทำให้ฟันและซอกฟันสะอาด
การบูดเน่าของอาหารในปากและซอกฟันเกิดขึ้นเร็วมาก เพียงไม่กี่นาที ภายหลังที่เรารับประทานอาหารเข้าไป ดังนั้น ภายหลังรับประทานอาหารทุกมื้อ จึงควรแปรงฟันให้สะอาด น้ำที่ใช้แปรงฟันควรเป็นน้ำเย็น เพราะน้ำอุ่น ทำให้ขนแปรงนิ่ม ถ้าไม่ได้แปรงฟัน ก็ควรบ้วนปากด้วยน้ำที่สะอาด หรือบ้วนปากด้วยน้ำเกลือ

อาหารที่ทำให้ฟันเสียง่าย

การรักษาฟันให้แข็งแรงทนทาน ควรปฏิบัติเป็นประจำทุกวัน คือ แปรงฟันให้ถูกวิธีอย่างน้อยวันละ ๒ ครั้ง เพราะช่วยให้ฟันสะอาด ป้องกันฟันผุ ป้องกันโรคเหงือกอักเสบ และขจัดคราบอาหาร ที่สกปรก ทำให้ปากมีกลิ่นเหม็น ควรไปหาทันตแพทย์ ตรวจฟันทุก ๖ เดือน โดยเฉพาะเมื่อเรามีอายุตั้งแต่ ๒ ปีขึ้นไป ทันตแพทย์จะตรวจฟันให้เรา และเอกซเรย์ เพื่อดูรากของฟัน และฟันผุ ซึ่งบางครั้งอาจไม่เห็นได้ด้วยตาเปล่า ทันตแพทย์จะช่วยแนะนำ และรักษาฟันของเราอย่างถูกต้อง ซึ่งเป็นการป้องกันการลุกลามของโรคฟัน ถ้าเราทิ้งไว้ ไม่ไปตรวจ การลุกลามของโรคฟันจะรวดเร็ว ทำให้ปวดทรมานมาก บางครั้งอาจจะต้องสูญเสียฟันไปก็ได้