เล่มที่ 40
มะเร็งต่อมลูกหมาก
สามารถแชร์ได้ผ่าน :
ต่อมลูกหมาก
ต่อมลูกหมากเป็นอวัยวะเล็กๆ ในเพศชาย มีรูปร่างคล้ายลูกเกาลัด ขนาดประมาณ ๒๐-๒๕ มิลลิลิตร หรือเท่ากับชมพู่ผลย่อมๆ วางอยู่ด้านล่างของกระเพาะปัสสาวะตรงท่อปัสสาวะส่วนต้น โดยต่อมลูกหมากจะหุ้มรอบท่อปัสสาวะส่วนต้นไว้ ซึ่งท่อปัสสาวะก็จะลอดผ่านต่อมลูกหมากจนออกมาสู่อวัยวะเพศชาย ดังนั้น เมื่อเกิดความผิดปกติบริเวณต่อมลูกหมาก จึงทำให้ผู้ป่วยมีอาการผิดปกติในเวลาขับถ่ายปัสสาวะ นอกจากนี้ บริเวณต่อมลูกหมากยังมีกลไกหูรูดที่มีลักษณะเป็นกล้ามเนื้อ ทั้งกล้ามเนื้อเรียบและกล้ามเนื้อลายที่ติดอยู่กับต่อมลูกหมาก ทำหน้าที่ในการควบคุมไม่ให้ปัสสาวะเล็ดราดออกมา
ต่อมลูกหมากเป็นอวัยวะส่วนหนึ่งของระบบสืบพันธุ์ชาย และเซลล์ต่อมลูกหมากจะเจริญเติบโต ภายใต้อิทธิพลของฮอร์โมนเพศชาย ต่อมลูกหมากจะเริ่มโตขึ้นเมื่อผู้ชายเข้าสู่วัยรุ่น และโตขึ้นเรื่อยๆ ตามอายุที่เพิ่มขึ้น และจะโตจนกระทั่งก่อปัญหา ในการขับถ่ายปัสสาวะ ซึ่งมักจะเกิดเมื่อผู้ชายมีอายุประมาณ ๕๐ ปีขึ้นไป
ต่อมลูกหมากและอวัยวะที่เกี่ยวข้อง
ต่อมลูกหมากยังทำหน้าที่เกี่ยวข้องกับการหลั่งน้ำเชื้ออสุจิ โดยจะมีท่อนำน้ำเชื้ออสุจิที่มาจากลูกอัณฑะ และท่อจากถุงเก็บน้ำหล่อเลี้ยงอสุจิ (seminal vesicle) มาพบกันบริเวณต่อมลูกหมาก เมื่อมีเพศสัมพันธ์หรือมีการหลั่งน้ำเชื้ออสุจิ ต่อมลูกหมากและกล้ามเนื้อโดยรอบจะบีบตัวไล่อสุจิออกมา ผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดเอาต่อมลูกหมากออกไป จึงไม่มีการหลั่งน้ำเชื้ออสุจิ
การเจริญเติบโตของเซลล์ต่อมลูกหมากอยู่ภายใต้ฮอร์โมนเพศชายเทสทอสเทอโรน (testosterone) ซึ่งจะมีการเปลี่ยนแปลง เป็นไดไฮโดรเทสทอสเทอโรน (dihydrotestosterone) หรือฮอร์โมนทดแทนในชายวัยทอง เมื่อเข้าสู่ต่อมลูกหมาก ทำให้ต่อมลูกหมากโต ดังนั้น หากผู้ชายที่มีความผิดปกติไม่สามารถผลิตฮอร์โมนนี้ได้จากการสูญเสียอัณฑะ หรืออัณฑะไม่พัฒนา หรือไม่สามารถเปลี่ยนฮอร์โมนเทสทอสเทอโรนให้เป็นไดไฮโดรเทสทอสเทอโรน ทำให้ต่อมลูกหมากไม่โต เซลล์ต่อมลูกหมากจะฝ่อไป หลักการนี้นำมา ซึ่งหลักในการรักษาโรคต่อมลูกหมากทั้งที่เป็นลูกหมากโตแบบปกติหรือเป็นมะเร็ง
