เฟืองเกลียว
ตะปูเกลียว มีลักษณะเป็นแท่งมีเฟืองร่องพันเป็นเกลียว โดยรอบ และเหลื่อมกันไปตามความยาวของแท่ง เกลียวมี ลักษณะเหมือนกับบันไดเวียน หรือระนาบเอียงที่พันรอบแกน กระบอก ถ้าหมุนแกนตะปูเกลียวไปหนึ่งรอบ เฟืองเกลียว จะเคลื่อนที่ไปตามยาวของแกนเป็นระยะหนึ่งช่องระหว่างเส้น เกลียว ซึ่งเรียกว่า ระยะเกลียว P ตัวอย่างเฟืองเกลียวแบบ ง่ายๆ ได้แก่ คีมปากกา (ดูรูป) ถ้าออกแรงพยายาม F ผลัก ที่ด้ามซึ่งมีรัศมีหมุน r ไปหนึ่งรอบ คีมจะเคลื่อนที่ไปหนึ่งระยะ เกลียว p และเกิดแรงอัด W ซึ่งเป็นแรงต้านทาน ผลงานของ แรงทั้งสองเท่ากัน (ดูเรื่องงาน)
หรือ
จากสมการนี้จะเห็นได้ชัดว่า ถ้าใช้ด้าม หมุนยาวและระยะเกลียวถี่ ก็จะยิ่งผ่อนแรงหมุนได้มาก