เล่มที่ 39
ภูมิสถาปัตยกรรม
สามารถแชร์ได้ผ่าน :
วิชาชีพภูมิสถาปัตยกรรมในปัจจุบัน

            เดิมนักออกแบบภูมิทัศน์ใช้วิธีเรียนรู้ด้วยการฝึกงานกับผู้เชี่ยวชาญที่มีชื่อเสียง ซึ่งต้องใช้เวลามาก และเป็นการเพียงพอในขณะนั้น ต่อมา เศรษฐกิจและสังคมมีการพัฒนา เจ้าของงานภูมิทัศน์ค่อยๆ ขยายเป็นเทศบาล และนิติบุคคล รวมทั้ง ผู้ประกอบธุรกิจอสังหาริมทรัพย์และเอกชน ซึ่งมีฐานะมั่งคั่งมากขึ้น การผลิตบุคลากรด้วยวิธีเดิมจึงยังไม่เพียงพอ นอกจากนี้ การปฏิบัติวิชาชีพก็มีการเปลี่ยนแปลงวิธีไปจากเดิม มีการควบคุมวิชาชีพ เพื่อให้การปฏิบัติวิชาชีพเป็นไปอย่างเรียบร้อย จึงจำเป็นต้องมีองค์ประกอบ ดังนี้

ตราสัญลักษณ์ของสมาคมภูมิสถาปนิกประเทศไทย

๑. การศึกษา การศึกษาระดับปริญญาตรี

            สาขาภูมิสถาปัตยกรรมในมหาวิทยาลัยเกิดขึ้นครั้งแรกของโลกเมื่อ พ.ศ. ๒๔๔๒ ที่มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด สหรัฐอเมริกา ปัจจุบัน มีมหาวิทยาลัยต่างๆ ทั่วโลกมากกว่า ๒๕๐ แห่ง เปิดสอนสาขาวิชานี้ ถึงระดับปริญญาเอก ประเทศไทยเริ่มเปิดสอนระดับปริญญาตรี ครั้งแรกเมื่อ พ.ศ. ๒๕๒๑ ที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย  ปัจจุบัน (พ.ศ. ๒๕๕๗) มีมหาวิทยาลัยเปิดสอนถึงระดับปริญญาโทรวม ๕ มหาวิทยาลัย สาเหตุที่ความต้องการภูมิสถาปนิกเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วนั้น เนื่องจาก สิ่งแวดล้อมของโลกเสื่อมลง ในขณะที่เศรษฐกิจมีการพัฒนาก้าวหน้าไปอย่างรวดเร็ว ดังนั้น การลงทุนด้านการศึกษาเกี่ยวกับภูมิสถาปัตยกรรมจึงเป็นสิ่งจำเป็น เพื่อนำความรู้ไปแก้ไขและสร้างสรรค์สิ่งแวดล้อมให้น่าอยู่และปลอดภัย


งานภูมิสถาปัตยกรรมเกี่ยวข้องกับธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม รวมทั้งคน สัตว์ และพืชพรรณประจำถิ่น

๒. การปฏิบัติวิชาชีพ การปฏิบัติวิชาชีพ

            ภูมิสถาปัตยกรรมสมัยใหม่ถือว่าเริ่มมีมาตั้งแต่การประกวดแบบเซ็นทรัลพาร์ก ในนครนิวยอร์ก ทำให้มีสำนักงานออกแบบ ของภูมิสถาปนิกจำนวนมากขึ้น ซึ่งส่วนใหญ่ได้เรียนรู้จากการฝึกงานกับผู้เชี่ยวชาญ มีการจ้างออกแบบงานภูมิสถาปัตยกรรมอย่างแพร่หลาย จึงมีการรวมตัวกันจัดตั้ง สมาคมภูมิสถาปนิกอเมริกัน (American Society of Landscape Architects) ที่นครนิวยอร์กใน พ.ศ. ๒๔๔๒ ซึ่งถือเป็นสมาคมวิชาชีพงานภูมิสถาปัตยกรรมแห่งแรก ของโลก ในเวลาต่อมา การก่อตั้งสมาคมวิชาชีพภูมิสถาปัตยกรรมได้แพร่หลายไปทั่วโลก


งานภูมิสถาปัตยกรรมเกี่ยวข้องกับธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม รวมทั้งคน สัตว์ และพืชพรรณประจำถิ่น

            พ.ศ. ๒๕๓๐ ประเทศไทยได้ก่อตั้ง สมาคมภูมิสถาปนิกประเทศไทย ขึ้นภายหลังจากสมาคมภูมิสถาปนิกอเมริกัน ๘๘ ปี และเมื่อ ๖๐ ปีก่อน สมาคมภูมิสถาปนิกทั่วโลกได้รวมตัวกันก่อตั้งเป็น สหพันธ์ภูมิสถาปนิกนานาชาติ (International Federation of Landscape Architects) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อร่วมกันพิทักษ์รักษาสิ่งแวดล้อมของโลกและถิ่นที่อยู่ของมนุษย์ให้สวยงาม น่าอยู่ และปลอดภัย มีการประชุมนานาชาติประจำปีเพื่อแลกเปลี่ยนความรู้ ประสบการณ์ และร่วมกันแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมของโลก ซึ่งประเทศไทยได้เป็นเจ้าภาพจัดประชุมภูมิสถาปนิกโลก ที่กรุงเทพฯ และเมืองพัทยา ใน พ.ศ. ๒๕๓๘ โดยทั่วไป สมาคมภูมิสถาปนิกมีหน้าที่จรรโลงวิชาชีพภูมิสถาปัตยกรรมให้เจริญก้าวหน้าทันโลก พิทักษ์สิ่งแวดล้อม และให้บริการที่ดีที่สุด แก่ผู้บริโภค


งานภูมิสถาปัตยกรรมเกี่ยวข้องกับธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม รวมทั้งคน สัตว์ และพืชพรรณประจำถิ่น

๓. การควบคุมวิชาชีพ การปฏิบัติวิชาชีพ

            ต้องใช้ความรู้และความเชี่ยวชาญที่ผู้อื่นไม่ล่วงรู้ รัฐจึงจำเป็นต้องควบคุมเพื่อไม่ให้ผู้ที่ไม่มีความรู้ความชำนาญมาเอาเปรียบ แอบอ้าง หลอกลวง หรือสร้างความเสียหาย การควบคุมวิชาชีพเป็นหลักปฏิบัติที่ใช้กันในสากล ด้วยการออกใบอนุญาตประกอบวิชาชีพ ให้เฉพาะผู้ที่มีความรู้ความชำนาญแล้วเท่านั้น ซึ่งแต่ละประเทศจะมีกฎเกณฑ์ของตนเอง


งานภูมิสถาปัตยกรรมเกี่ยวข้องกับธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม รวมทั้งคน สัตว์ และพืชพรรณประจำถิ่น

            ประเทศไทยมีการควบคุมวิชาชีพสถาปัตยกรรมมาตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๐๘ ใน พ.ศ. ๒๕๔๓ จึงมีประกาศควบคุมการปฏิบัติวิชาชีพภูมิสถาปัตยกรรมภายใต้การกำกับดูแลของสภาสถาปนิก โดยผู้ใช้ชื่อภูมิสถาปนิก จะต้องได้รับปริญญาภูมิสถาปัตยกรรมที่สภาสถาปนิกรับรอง ต้องฝึกงานกับผู้มีใบอนุญาต ตามระยะเวลาที่กำหนด และจะต้องผ่านการสอบขอรับใบอนุญาตจากสภาสถาปนิก ซึ่งใบอนุญาตมีอายุ ๕ ปี ผู้ขอต่อใบอนุญาตต้องแสวงหาความรู้ในวิชาชีพ ที่ทันโลกอยู่เสมอ เช่น ความรู้เกี่ยวกับปัญหาโลกร้อน กฎหมายข้อบังคับที่เปลี่ยนแปลง และเทคโนโลยี วัสดุหรือผลิตภัณฑ์ ที่ออกมาใหม่ ผู้ปฏิบัติวิชาชีพที่ผิดจรรยาบรรณ ฉ้อโกง ปล่อยปละละเลย หรือประมาทเลินเล่อในการให้บริการวิชาชีพ อาจถูกสอบสวน ตักเตือน พักใบอนุญาต หรือเพิกถอนใบอนุญาตได้