โคลนนิ่ง (cloning) หรือการขยายพันธุ์แบบไม่ใช้เพศ เป็นวิธีการที่สิ่งมีชีวิตหลายชนิดใช้ในการเพิ่มจำนวน คำว่า "โคลน" (clone) มาจากภาษากรีกว่า klon มีความหมายว่า กิ่งก้าน แขนง โดยทั่วไปสัตว์และพืชชั้นสูงจำเป็นต้องขยายพันธุ์โดยวิธีใช้เพศ แต่สัตว์ และพืชชั้นต่ำสามารถขยายพันธุ์ได้ทั้งแบบใช้เพศและไม่ใช้เพศ ส่วนสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียว เช่น แบคทีเรีย สามารถเพิ่มจำนวน โดยไม่ใช้เพศ ซึ่งเรียกว่า การแบ่งตัว สิ่งมีชีวิตพวกโพรโทซัว เช่น พารามีเซียม สามารถเพิ่มจำนวนได้ ทั้งแบบใช้เพศ และไม่ใช้เพศ ดังนั้น จะเห็นได้ว่าวิวัฒนาการของพืชและสัตว์มีทั้งการขยายพันธุ์แบบใช้เพศและไม่ใช้เพศ ผลของการขยายพันธุ์แบบไม่ใช้เพศทำให้ได้เซลล์หรือสิ่งมีชีวิตเกิดขึ้นมาใหม่ ที่มีลักษณะทางพันธุกรรมเหมือนกันหมด ซึ่งเรียกว่า โคลน
โคลนมีความหมายหลายอย่าง เมื่อพูดถึงการปลูกพืชแล้ว โคลนหมายถึง ลูกหลานของพืช ที่เกิดจากการขยายพันธุ์ โดยการตอน การปักชำ การทาบกิ่ง การติดตา และที่กำลังนิยมในปัจจุบัน คือ การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ ในวงการพันธุวิศวกรรม (genetic engineering) การเพิ่มจำนวนดีเอ็นเอหรือ ยีน (gene) ก็ต้องอาศัยการโคลนยีนเช่นเดียวกัน การโคลนนิ่งโดยใช้เซลล์ร่างกาย (somatic cell) เป็นสิ่งที่นักวิทยาศาสตร์ทั่วโลกสามารถทำสำเร็จแล้วในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำนมหลายชนิด โดยไม่ต้องมีการนำไข่ และตัวอสุจิมาปฏิสนธิกัน สัตว์โคลนตัวใหม่ที่เกิดมาจะมีรูปร่าง เพศ และพันธุ์ เหมือนตัวต้นแบบ (donor) ที่นำมาทำโคลนนิ่ง แต่จะมีส่วนที่แตกต่างกันอย่างหนึ่งคือปริมาณของไมโทคอนเดรียลดีเอ็นเอ (mitochondrial DNA) ซึ่งเป็นสิ่งที่ถ่ายทอดมากับ ไซโทพลาซึม (cytoplasm) ของผู้รับ (recipient)