รังสีที่เกิดจากปฏิกิริยานิวเคลียร์
ปฏิกิริยานิวเคลียร์เป็นการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นภายในนิวเคลียส เมื่อมีการระดมยิงอนุภาคชนิดใดชนิดหนึ่งเข้าไปในนิวเคลียส ที่เป็นเป้า ผลที่ได้จากปฏิกิริยาคือ นิวเคลียสของธาตุใหม่ และอนุภาคอีกชนิดหนึ่งหรือรังสีแกมมา เช่น
ปฏิกิริยานิวเคลียร์ที่ควรรู้จัก ได้แก่
๑. ปฏิกิริยาการแบ่งแยกนิวเคลียส (nuclear fission)
เป็นปฏิกิริยาที่นิวเคลียสของธาตุหนักบางชนิด เมื่อถูกวิ่งชนด้วยอนุภาคนิวตรอน จะแยกออกเป็นนิวเคลียสของธาตุที่เบากว่า ๒ ชนิด พร้อมกับปลดปล่อยอนุภาคนิวตรอนและพลังงานจำนวนมากออกมา ธาตุเบาที่เกิดขึ้นเป็นไอโซโทป กัมมันตรังสีที่แผ่รังสีต่างๆ ต่อไป ส่วนรังสีนิวตรอนและพลังงานนำมาใช้ประโยชน์ได้อีกหลายประการ
การเกิดปฏิกิริยาการแบ่งแยกนิวเคลียส (nuclear fission)
๒. ปฏิกิริยาการหลอมนิวเคลียส (nuclear fusion)
เป็นปฏิกิริยาที่นิวเคลียสของธาตุเบา ๒ ชนิดหลอมรวมกัน แล้วกลายเป็นนิวเคลียสที่หนักกว่า พร้อมกับปลดปล่อยพลังงานมหาศาล และรังสี ออกมา ตัวอย่างเช่น ปฏิกิริยาที่เกิดขึ้นในดวงอาทิตย์ และในระเบิดไฮโดรเจน
๓. ปฏิกิริยาที่ให้รังสีนิวตรอน
ส่วนใหญ่มักเป็นปฏิกิริยาแอลฟา-นิวตรอน คือ อนุภาคแอลฟาทำปฏิกิริยากับนิวเคลียสบางชนิด แล้วให้ผลออกมาเป็นอนุภาคนิวตรอน ปฏิกิริยาแบบนี้เป็นต้นกำเนิดนิวตรอนที่นำมาใช้ในงานบางอย่าง เช่น จุดชนวนให้เกิดการแบ่งแยกนิวเคลียส ใช้ในเครื่องมือตรวจความชื้นในดิน