เมื่อมีการสร้างถนนในกรุงเทพฯ เริ่มตั้งแต่รัชกาลที่ ๔ เป็นต้นมา ได้มีการขุดคลองเพิ่มขึ้นหลายแห่ง เพื่อนำดินที่ได้จากการขุดคลองมาถมเป็นถนน ที่สร้างคู่ขนานไปกับคลองนั้นๆ ตัวอย่างเช่น คลองถนนตรง คลองสีลม คลองสาทร คลองราชดำริ คลองถนนเพชรบุรี คลองเหล่านี้บางคลองยังคงมีปรากฏอยู่ในปัจจุบัน แต่หลายคลองได้ถูกถมไปแล้ว เมื่อมีการขยายความกว้างของถนนเพิ่มขึ้น เพื่อรองรับกับการขยายตัวของการจราจรทางบกที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว

อาจสรุปได้ว่า ในอดีตคลองมีความสำคัญต่อความเป็นอยู่ของผู้คนอย่างใกล้ชิด โดยจำแนกบทบาทที่สำคัญของคลองได้เป็นข้อต่างๆ ดังนี้

            ๑. เพื่ออำนวยความสะดวกในการสัญจรทางน้ำ

            คลองช่วยให้การคมนาคมขนส่งทางน้ำเป็นไปโดยสะดวกและรวดเร็วยิ่งขึ้น โดยเฉพาะในบริเวณภาคกลางของประเทศ ซึ่งมีภูมิประเทศเป็นที่ราบลุ่ม มีแม่น้ำสายต่างๆ เป็นจำนวนมาก การขุดคลองได้ช่วยการสัญจรทางน้ำ โดยเชื่อมแม่น้ำสายต่างๆ เข้าด้วยกัน หรือเป็นเส้นทางลัดในแม่น้ำที่ไหลอ้อม คดเคี้ยวไปมา ให้สามารถเดินทางได้สะดวกยิ่งขึ้น จะเห็นได้ว่า บ้านเรือนของคนไทย ในภาคกลางสมัยก่อน ล้วนหันหน้าออกสู่คลองหรือแม่น้ำแทบทั้งสิ้น แม้ว่าในปัจจุบัน การขนส่งทางถนนจะมีมากขึ้น แต่บ้านเรือนที่ปลูกหันหน้าออกสู่แม่น้ำหรือคลอง ก็ยังคงมีอยู่จำนวนไม่น้อย ดังคำเปรียบเทียบที่ว่า กรุงเทพฯ เป็นเสมือนเมืองเวนิสตะวันออก เพราะมีแม่น้ำลำคลองเป็นจำนวนมาก เหมือนกับเมืองเวนิส ซึ่งตั้งอยู่ทางตอนเหนือ ของประเทศอิตาลี ในทวีปยุโรป ซึ่งยังคงมีการกล่าวขานกันอยู่ ถึงแม้ว่า คลองที่มีอยู่เป็นจำนวนมากแต่เดิมจะถูกถม เพื่อขยายถนนไปมากแล้วก็ตาม