อุณหภูมิ

            การออกดอกของไม้ผลหลายๆ ชนิด ต้องการช่วงที่มีอุณหภูมิต่ำระยะหนึ่ง เมื่อต้นไม้ผ่านช่วงอุณหภูมิต่ำดังกล่าวแล้ว จึงจะสามารถสร้างตาดอกขึ้นมาได้ ตัวอย่างของไม้ผลเหล่านี้ ได้แก่ มะม่วง ลิ้นจี่ จะสังเกตได้ว่า ไม้ผลเหล่านี้เป็นไม้ผลที่อยู่ในเขตร้อนเช่นประเทศไทย จึงไม่ต้องการอุณหภูมิต่ำถึงขั้นหนาวจัดเหมือนอย่างไม้ผลในเขตหนาว เช่น แอปเปิล เชอรี่ สาลี่ ซึ่งไม้ผลเหล่านี้ต้องการอุณหภูมิต่ำมากๆ จึงจะเกิดการออกดอกได้ และพืชเหล่านี้มีความทนทานต่ออุณหภูมิต่ำได้จนถึงขั้นอุณหภูมิต่ำกว่าจุดเยือกแข็ง แตกต่างจากไม้ผลเขตร้อนซึ่งต้องการอุณหภูมิต่ำไม่มากนัก หากมีการปลูกไม้ผลเขตร้อน เช่น มะม่วงในพื้นที่ที่มีอากาศเย็นจัด อาจทำให้ต้นไม้นั้นตายได้

น้ำ

            น้ำเป็นปัจจัยสำคัญมากอย่างหนึ่ง ที่ควบคุมการออกดอก โดยเฉพาะอย่างยิ่ง สำหรับไม้ผลเขตร้อนหลายชนิด อาจกล่าวได้ว่า ไม้ผลหลายชนิดออกดอกได้ เมื่อเกิดสภาพขาดน้ำ และจะไม่ออกดอก เมื่อมีน้ำมากเกินไป หรือได้รับน้ำอย่างสม่ำเสมอ ดังนั้น จะสังเกตได้ว่าต้นไม้หลายชนิดไม่ออกดอกในฤดูฝน แต่จะออกดอกได้ในฤดูแล้ง อย่างไรก็ตาม หากเกิดภาวะขาดน้ำนานเกินไป ก็อาจมีผลทำให้ต้นไม้นั้นตายได้ แทนที่จะเกิดการออกดอก นอกจากนี้ ไม้ผล หลายชนิดจะมีการออกดอกได้ดีเมื่ออยู่ในสภาพที่ขาดน้ำ และมีอุณหภูมิต่ำ นั่นคือ ทั้งสองปัจจัยนี้มีผลส่งเสริมซึ่งกันและกันได้ อย่างไรก็ตาม หากต้นไม้อยู่ในสภาพที่ปัจจัยใดปัจจัยหนึ่งไม่เหมาะสม เช่น ได้รับน้ำมากเกินไป ถึงแม้อากาศจะเย็น ก็ไม่สามารถ ออกดอกได้

แสง

            พืชบางชนิดมีการตอบสนองต่อแสง ในเรื่องของการออกดอก การตอบสนองต่อแสงนี้ จะเกี่ยวข้องกับความยาวของช่วงกลางวัน ที่ต้นไม้ได้รับแสงในแต่ละวัน ในรอบปี ความยาวของเวลาช่วงกลางวัน และกลางคืน จะแตกต่างกันไป เช่น ในฤดูร้อน ช่วงกลางวัน จะยาวนานกว่าในช่วงฤดูหนาว หมายความว่า ต้นพืชที่ปลูกในฤดูร้อนย่อมได้รับแสง ยาวนานกว่าในช่วงฤดูหนาว พืชบางชนิดออกดอกได้ เมื่อความยาวของวันสั้นลง เช่น ในฤดูหนาว จึงเรียกพืชเหล่านี้ว่า พืชวันสั้น ส่วนพืชบางชนิดออกดอกได้ ในสภาพที่มีความยาวของวันนานกว่า จึงเรียกพืชเหล่านี้ว่า พืชวันยาว อย่างไรก็ตาม ช่วงความยาวของวัน ที่กำหนดการออกดอก หรือไม่ออกดอกของพืชนั้น ไม่ได้แบ่งที่ความยาวของวัน ๑๒ ชั่วโมงเป็นหลัก แต่ขึ้นอยู่กับพืชแต่ละชนิด จุดที่แบ่งความยาวของวันที่พืชแต่ละชนิดต้องการนี้เรียกว่า ช่วงความยาววันวิกฤติ หมายความว่า พืชวันสั้น จะออกดอกได้ ที่ช่วงความยาวของวันสั้นกว่าช่วงความยาววันวิกฤติ เช่น ต้นเบญจมาศ บางสายพันธุ์จัดเป็นพืชวันสั้น และสามารถออกดอกได้ ที่ความยาวของวันสั้นกว่า ๑๓.๕ ชั่วโมง แต่หากปลูกในสภาพ ที่ความยาวของวันมากกว่า ๑๓.๕ ชั่วโมง ก็จะไม่มีการออกดอก การควบคุมการออกดอกของพืชเหล่านี้ จึงทำได้โดยการควบคุมจำนวนชั่วโมงที่จะให้พืชได้รับแสง หรือให้อยู่ในที่มืด หากเป็นพืชขนาดเล็ก ก็สามารถใช้แสงไฟจากหลอดไฟฟ้าเป็นแหล่งกำเนิดแสงได้ และหากต้องการจำกัดชั่วโมงการรับแสงให้น้อยลงกว่าธรรมชาติ ก็อาจทำได้โดยการใช้ผ้าดำคลุมแปลงปลูก โดยทั่วไป ไม้ผลยืนต้นส่วนใหญ่ที่ปลูกในประเทศไทยมักไม่ตอบสนองต่อช่วงแสง นั่นคือ การออกดอกไม่ได้ขึ้นอยู่กับช่วงความยาวของวัน แต่ขึ้นอยู่กับอุณหภูมิและปริมาณน้ำในดินเป็นสำคัญ