เล่มที่ 10
โรคผิวหนังที่พบบ่อยในประเทศไทย
สามารถแชร์ได้ผ่าน :
โรคผิวหนังที่เกิดจากแมลงหรือสัตว์มีพิษกัดหรือต่อย

            บ้านเราอยู่ในเขตร้อนจึงมีแมลงชุกชุมมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่ง แมลงที่กัดแล้วทำความสำคัญ หรือเกิดโรคก็คือ ยุง ซึ่งในสกุลนี้ มีกว่า ๑,๕๐๐ ชนิด

ยุง

            ชาวบ้านมักจะรู้สึกเป็นของธรรมดา เมื่อถูกยุงกัด โดยเห็นเป็นเรื่องเล็กน้อย ซึ่งจะหายไปได้เอง ที่จริงผื่น หรือปฏิกิริยาทางผิวหนังนั้น เกิดจากสารบางชนิดที่มีอยู่ในน้ำลายของยุง และปฏิกิริยาของแต่ละคนก็ไม่เหมือนกัน

ผื่นที่เกิดจากการแพ้ยุง

            ในทารกแรกเกิด เมื่อถูกยุงกัดจะเป็นจุดแดงๆ เล็กๆ ก่อน ต่อไปจึงจะขึ้นเป็นเม็ดตุ่ม แต่ในผู้ใหญ่อาจไม่มีปฏิกิริยาอะไรเลย หรือเป็นผื่นนูนสูงขึ้นมาและคันเช่นเดียวกับลมพิษ และต่อไปก็จะกลายเป็นตุ่มเล็กๆ ขึ้น ในผู้ที่ถูกยุงกัดอยู่นานๆ อาจเกิดความ "ชิน" หรือ "ภูมิคุ้มกัน" ขึ้น โดยไม่มีปฏิกิริยา แต่เมื่อเว้นจากถูกยุงกัดไปนานๆ แล้วไปถูกกัดเข้าใหม่อีก ก็อาจกลับมามีปฏิกิริยาเหมือนเดิมอีกได้ ในบางคนที่ถูกกัดมากๆ ในครั้งเดียวอาจถึงกับเป็นไข้ปวดศีรษะ ปวดข้อ และอ่อนเพลีย

            ในเด็กบางราย เพราะการคันและเกา ทำให้เกิดมีการอักเสบเป็นเม็ด หนองพุพอง หรือเป็นเอ็กซีมาได้

มด

            โดยเฉพาะอย่างยิ่ง มดคันไฟและมด ตะนอย เกิดจากสารพิษชนิดหนึ่ง ซึ่งทำให้ผิวหนัง เป็นตุ่มพองแดงเหมือนเลือดออกเป็นจุด และอาจ กลายเป็นตุ่มพองน้ำ หรือตุ่มหนอง ภายใน ๒๔ ชั่วโมง บางรายที่โดนกัดอาจเป็นไข้ เป็นลมพิษ หรือหอบหืดได้

ผึ้งและต่อ

            พวกนี้มีต่อม ซึ่งขับสารพิษได้ถึงสองชนิด ซึ่งทำให้เกิดอาการอย่างรุนแรงได้ ทั้งผึ้ง (นอกจางผึ้งรวง) และต่อ จะไม่ทิ้งเหล็กไนของมันไว้ในแผล ทำให้สามารถที่จะต่อยซ้ำๆ ได้อีก

เมื่อถูกผึ้งหรือต่อต่อย จะมีอาการปวดมากและบวม และอาจมีอาการคลื่นไส้ อ่อนเพลีย เป็นไข้ สำหรับผู้ที่แพ้มากจะเวียนศีรษะ หนาวสั่น ลมพิษขึ้น อ่อนเพลีย จนถึงกับเป็นลม หายใจไม่ออก และเสียชีวิต เพราะช็อคได้

แมงกะพรุน

            ผู้ที่ไปเล่นน้ำทะเลอาจจะเคยถูกแมงกะพรุน ทำให้ผิวหนังอักเสบมากบ้างน้อยบ้าง แมงกะพรุนเป็นพวกซีเลนเทอราทิส (coelenterates) มีสายหนวดยื่นยาวออกมา และตามสายหนวดนั้นมีอวัยวะเหมือนหนามหรือเข็มเล็กๆ เป็นจำนวนมาก ซึ่งเมื่อใครไปสัมผัสเข้าก็จะถูกหนาม หรือเข็มเล็กๆ ตำพร้อมกับปล่อยสารพิษชนิดหนึ่งออกมาด้วย

ผิวหนังอักเสบจากการแพ้พิษแมงกะพรุน

            ผิวหนังจะอักเสบแดง และเป็นปื้นนูนเหมือนลมพิษขึ้นมา บวมและปวดมาก รอยสัมผัสจะเห็นเป็นแนวยาวตามที่ถูกสายหนวดแมงกะพรุน ซึ่งอาจเป็นจำนวนมากก็ได้ ในบางรายจะเป็นแผลเรื้อรังอยู่นานมาก และเป็นแผลเป็นเมื่อหายแล้ว

รายที่แพ้มากๆ อาจเป้นไข้ คลื่นไส้ อาเจียน ปวดเมื่อย หายใจไม่ออก เป็นลมหรือถึงแก่ชีวิตได้