ในชีวิตประจำวันของมนุษย์ เรามีของที่หมดประโยชน์ใช้สอย หมดคุณภาพ หรือชำรุดแตกหักมากมาย สิ่งของทั้งหลายไม่ว่าจะเป็นวัสดุชิ้นเล็กๆ เช่น เศษกระดาษ เศษอาหาร เศษผ้า แก้วแตก หลอดไฟที่เสียแล้ว หรือวัสดุชิ้นใหญ่ๆ เช่น โต๊ะ เก้าอี้ ที่ชำรุดหักพัง พัดลม หรือตู้เย็น ที่เสียใช้การไม่ได้เรียกว่า ขยะมูลฝอย ทั้งสิ้น เราพบขยะมูลฝอยได้ตามบ้านเรือนที่พักอาศัย ร้านค้า ตลาด โรงเรียน โรงพยาบาล ตามท้องถนนน และในแม่น้ำลำคลองทั่วไป ขยะมุลฝอยเหล่านี้ ถ้าทิ้งกระจัดกระจาย ไม่เป็นที่เป็นทาง จะทำให้บ้านเมืองสกปรก ไม่เป็นระเบียบ ขยะมูลฝอยที่บูดเน่า นอกจากจะส่งกลิ่นเหม็น รบกวนผู้ที่อยู่ในบริเวณใกล้เคียง ยังเป็นแหล่งแพร่เชื้อโรคต่างๆ อีกด้วย

ขยะที่เก็บจากสถานพยาบาลจะมีวัสดุติดเชื้อต่าง ๆ

เราอาจแยกขยะมูลฝอยออกเป็น ๕ ประเภท ได้แก่

            ๑. เศษอาหารและพืชผัก ที่เหลือจากการรับประทาน และการประกอบอาหาร

            ๒. เศษแก้วแตก กระเบื้องแตก เศษวัสดุก่อสร้าง เช่น ไม้ อิฐ หิน และอื่นๆ

            ๓. วัสดุชิ้นใหญ่ เช่น รถจักรยานพัง หรือเครื่องใช้ไฟฟ้าที่ใช้การไม่ได้ ฯลฯ

            ๔. วัสดุที่มีสารพิษ เช่น หลอดไฟ หลอดนีออน แบตเตอรี่ที่ใช้การไม่ได้ วัสดุติดเชื้อต่าง ๆ เช่น ขยะมูลฝอยที่เก็บได้จากโรงพยาบาล และวัสดุสารเคมีจากโรงงาน เป็นต้น

            ๕. วัสดุที่ยังมีสภาพดี เช่น กระดาษหนังสือพิมพ์ กล่องกระดาษ ขวดที่ไม่แตก ขยะมูลฝอยประเภทนี้ อาจนำไปขายต่อได้

ขยะที่มีเชื้อโรคสามารถติดเชื้อได้

การกำจัดขยะมูลฝอย เริ่มตั้งแต่การเก็บรวบรวม การขนย้ายไปยังโรงงานและการทำลายขยะมูลฝอย

ขยะที่มีเชื้อโรคสามารถติดเชื้อได้

การขนย้ายได้รับการปรับปรุงขึ้นมาก ตามเมืองใหญ่ และในเขตเทศบาล จะมีรถไปเก็บขยะมูลฝอยถึงบ้าน ในบางเขตจะมีถังรองรับขยะมูลฝอยตั้งไว้ริมถนน หรือตามบริเวณที่มีขยะมูลฝอยมาก เช่น ตามโรงเรียน ตลาดศูนย์การค้า ฯลฯ เราควรผูกปากถุงให้เรียบร้อย แล้วขนไปใส่ลงในถังรองรับ ที่จัดตั้งไว้ตามจุดต่างๆ เมื่อถังเต็ม จะมีรถมาขนไปยังโรงงาน เพื่อทำลายต่อไป

การเผาขยะกลางแจ้ง ทำให้เกิดควันและฝุ่นละอองในอากาศ

การกำจัดขยะมูลฝอย

            มีหลายวิธี เช่น การเผากลางแจ้ง การเทกองบนพื้นดิน การนำไปทิ้งทะเล แต่วิธีการเหล่านี้ไม่ถูกต้อง เพราะทำให้เกิดภาวะมลพิษต่อสภาพแวดล้อม และสุขภาพอนามัยของมนุษย์ ตัวอย่างเช่น การเผากลางแจ้ง ทำให้เกิดควันและฝุ่นละอองในอากาศ วิธีกำจัดที่ถูกต้อง คือ การเผาในเตาเผาขยะ การฝังกลบ การหมักทำปุ๋ย และการแปรสภาพเป็นพลังงาน

โรงเผาขยะมูลฝอย

การเผาขยะ

            สามารถทำลายขยะมูลฝอยได้เกือบทุกชนิด เตาเผามีหลายชนิด ขึ้นอยู่กับลักษณะของขยะมูลฝอย ถ้าเป็นประเภทที่ติดไฟง่าย เราสามารถใช้เตาเผาชนิดที่ไม่ต้องใช้เชื้อเพลิงช่วย แต่ถ้าขยะมูลฝอยมีความชื้นมากกว่าร้อยละ ๕๐ เตาเผาขยะต้องเป็นชนิดที่ใช้เชื้อเพลิง จำพวกน้ำมันเตา ช่วยในการเผาไหม้ การเผาในเตาเผาใช้เนื้อที่น้อย ส่วนที่เหลือจากการเผาไหม้ เช่น ขี้เถ้า สามารถนำไปใช้ถมที่ดิน หรือใช้ประโยชน์อย่างอื่นได้

การฝังกลบขยะมูลฝอย เป็นวิธีการกำจัดที่ถูกหลักวิชาการและป้องกันมิให้มีผลเสียต่อสภาพแวดล้อม

การฝังกลบ

            ทำได้โดยนำขยะมูลฝอยมาเทลงในพื้นที่ที่เตรียมเอาไว้ แล้วกลบด้วยดิน และบดให้แน่นอีกครั้งหนึ่ง การฝังกลบไม่สร้างความรำคาญ และเป็นอันตรายต่อสภาพแวดล้อม พื้นที่บางแห่ง เมื่อถมเสร็จเรียบร้อย อาจนำไปใช้ประโยชน์อื่นๆ เช่น ทำสวนหย่อม สนามกีฬา เป็นต้น

การแปรสภาพขยะมูลฝอยเป็นพลังงาน

            คือ การนำขยะมูลฝอยที่ติดไฟได้ มาทำเป็นเชื้อเพลิง สำหรับต้มน้ำ หรือผลิตไอน้ำ เพื่อไปหมุนเครื่องกำเนิดไฟฟ้าได้

โรงผลิตปุ๋ยอินทรีย์จากขยะ

การหมักทำปุ๋ย

            ใช้วิธีนำขยะมูลฝอย ที่ส่วนมากเน่าเปื่อยได้ มาผ่านขบวนการบดหมักทำลาย ของโรงงานกำจัดขยะมูลฝอย เพื่อให้เกิดการย่อมสลายตัว ขยะมูลฝอยที่ผ่านการหมักแล้ว จะถูกนำไปผึ่งต่อที่ลานผึ่ง ประมาณ ๔๐-๖๐ วัน เพื่อให้การย่อยสลายเป็นไปโดยสมบูรณ์ จากนั้นจะถูกนำไปร่อน แยกเอาส่วนที่จะใช้เป็นปุ๋ยต่อไป

การทิ้งขยะไม่เป็นที่เป็นทางก่อให้เกิดปัญหาต่อสภาพแวดล้อม

            ขยะมูลฝอยมีจำนวนเพิ่มมากขึ้นทุกวัน ตามจำนวนประชากร ถ้าเรามักง่าย ไม่ทิ้งขยะให้เป็นที่เป็นทาง จะเป็นปัญหาต่อสภาพแวดล้อม และเป็นอันตรายต่อสุขภาพของเรา กองขยะมูลฝอยเป็นแหล่งสะสมสิ่งสกปรก นอกจากจะส่งกลิ่นเหม็น ทำให้อากาศเป็นพิษ ยังเป็นที่อาศัยของสัตว์นำโรค เช่น ยุง แมลงวัน และหนู เป็นแหล่งแพร่เชื้อโรคอย่างดี เราทุกคนจึงควรช่วยกันทิ้งขยะมูลฝอยให้เป็นระเบียบ บ้านเมืองของเราจะได้สวยงาม สะอาด ร่มรื่น และไม่มีมลพิษ