ชาวเลที่อยู่ใกล้ทะเลจะเลือกสร้างบ้านเรือนอยู่ในป่าไม้ ใกล้ชายฝั่งด้านใน สำหรับพวกที่อยู่ตามเกาะต่างๆ จะเลือกที่ตั้งอยู่ทางด้านหลัง ใช้ภูเขาเป็นที่กำบังลม พวกที่อยู่ลึกจากทะเล แต่ใกล้แม่น้ำ และลำคลอง จะเลือกที่ตั้งในดงป่าไม้ริมน้ำ ซึ่งสามารถหลบลมพายุที่พัดมาเป็นประจำได้

            ลักษณะเรือนพื้นบ้านชาวประมง (ฝั่งทะเลตะวันตก)

            เรือนพื้นบ้านชาวประมง (ฝั่งทะเลตะวันตก) เป็นเรือนพื้นบ้านแบบชั่วคราว ชนิดเรือนเครื่องผูก จะใช้วัสดุท้องถิ่นที่หามาได้ง่ายๆ ในบริเวณใกล้เคียง เช่น ไม้ไผ่ แฝก ใบไม้ กก ยึดเหนี่ยวโครงสร้างด้วยหวาย สูงจากพื้นดินประมาณ ๑ เมตร มีเสา ๖ ต้น ช่วงกว้างของเรือนประมาณ ๓-๔ เมตร ยาวประมาณ ๕-๖ เมตร โครงหลังคาใช้ไม้ไผ่มุงด้วยแฝก ตัวเรือนหันด้านหน้าออกสู่ทะเล เรือนชาวเลแบบดั้งเดิมเป็นอาคารสี่เหลี่ยมทรงโรง ไม่มีกันสาด บันไดขึ้นด้านหน้า หลังคาทรงจั่ว ต่อมา ได้พัฒนาโดยต่อเติมบางส่วน ของชายคาด้านข้างออกมา และต่อพื้นทำเป็นระเบียง ย้ายบันไดจากด้านจั่ว มาขึ้นด้านข้าง ซึ่งติดกับระเบียง พื้นระเบียงลดระดับต่ำกว่าพื้นห้องนอน โครงสร้างเริ่มเปลี่ยนมาใช้ไม้จริงเป็นบางอย่าง เช่น เสา คาน และตง ส่วนพื้นใช้ฟากและไม้กระดาน ฝาใช้ไม้ไผ่ขัดแตะ โดยนำเอาไม้ไผ่ไปแช่น้ำทะเล กันมอดก่อน แล้วสานเป็นลำแพนลายสอง ผิวมันเรียบสีเหลือง มีการต่อบางส่วนทำเป็นครัวปรุงอาหาร ซึ่งแต่เดิมนั้นไม่มี อาศัยพื้นที่ใต้ต้นไม้ใหญ่ทำครัว