ความเป็นมาของแร่เหล็ก
มนุษย์รู้จักใช้ประโยชน์จากแร่เหล็กมาตั้งแต่ประมาณ ๔,๐๐๐ ปีก่อนคริสต์ศักราช ชาวอียิปต์โบราณเป็นชนกลุ่มแรก ที่รู้จักใช้แร่เหล็ก โดยการแยกเอาโลหะเหล็กจากลูกอุกกาบาต (meteoric iron) และประมาณ ๑,๒๐๐ ปีก่อนคริสต์ศักราช ได้เริ่มมีการถลุงแร่เหล็ก จนอีกประมาณ ๔๐๐ ปีต่อมา มีการใช้เหล็กมาก และสามารถเรียกได้ว่าเป็นเวลาเริ่มต้นของยุคเหล็ก ซึ่งในยุคนั้นมนุษย์ได้รู้จักการใช้ประโยชน์จากโลหะเหล็ก สามารถแยกเอาโลหะเหล็กมาใช้ประโยชน์ในการทำเครื่องมือ อาวุธ และเครื่องใช้อื่นๆ ตั้งแต่นั้นมาเหล็กจึงกลายเป็นโลหะที่มีการใช้ประโยชน์อย่างแพร่หลาย และมีความสำคัญมาก ทั้งต่อเศรษฐกิจ สังคม และคุณภาพชีวิตของมนุษย์
แร่เหล็กเขาอึมครึม อำเภอบ่อพลอย จังหวัดกาญจนบุรี
ในคริสต์ศตวรรษที่ ๑๔ ได้มีเตาถลุงเหล็กขึ้นครั้งแรกที่ประเทศอังกฤษ และต่อมาประเทศอังกฤษ ได้มีการพัฒนาอุตสาหกรรมเหล็กมากจนถึงในคริสต์ศตวรรษที่ ๑๙ ส่งผลให้ประเทศอังกฤษเป็นประเทศอุตสาหกรรมชั้นนำของโลก ในแถบเอเชีย เหล็กเริ่มมีความสำคัญและเกี่ยวข้องกับอารยธรรมเอเชียยุคแรก โดยในประเทศอินเดียมีหลักฐานคือ เสาเหล็ก หนักประมาณ ๖.๕ เมตริกตัน มีอายุประมาณ ๑,๖๐๐ ปี นอกจากนี้ โลหะเหล็กยังมีความเกี่ยวข้องกับอารยธรรมจีนยุคแรก โดยชาวฮั่นรู้จักการใช้เหล็กสร้างปืนใหญ่และเครื่องมือต่างๆ มาตั้งแต่ประมาณ ๒๐๐ ปีก่อนคริสต์ศักราช
เครื่องประดับ รูปแกะสลัก ของที่ระลึกจากแร่เหล็กเขาอึมครึม
ในประเทศไทยมีการนำแร่เหล็กมาหลอมและตีเหล็กทำเป็นดาบ มีด จอบ และไถ แหล่งแร่เหล็กที่มีชื่อเสียงในสมัยโบราณ เป็นแหล่งแร่ซึ่งมีแร่เหล็กที่แข็งแกร่งมาก คือ แหล่งแร่เหล็กบ่อน้ำพี้ จังหวัดอุตรดิตถ์ ส่วนเหล็กจากแหล่งแร่เหล็กเขาอึมครึม จังหวัดกาญจนบุรี ได้ชื่อว่าเป็นเหล็กที่มีความเหนียวและคงทนมากกว่าแหล่งอื่นๆ ปัจจุบันแร่เหล็กจากเขาอึมครึมใช้ประโยชน์ ในการทำผลิตภัณฑ์ของชุมชนในท้องถิ่น เช่น เครื่องประดับ รูปแกะสลัก ของที่ระลึก