พระที่นั่งอมรพิมานมณี

วันที่ ๒๓ กันยายน ร.ศ. ๑๑๕

     ถึง หม่อมเจ้าประภากร

     

                 ด้วยจะจดหมายถึงเสนาบดีพรุ่งนี้ก็จะสิ้นกำหนดเสียแล้ว จึงจดหมายตรงถึงเธอ อยากจะถามว่า ได้อ่านหนังสือที่บรรจุ ในศิลาฤกษวัดมหาธาตุฤาไม่ ถ้าอ่านแล้วได้สังเกตฤาไม่ว่าเนื้อความว่าอย่างไร คำที่ว่าเรื่องก่อฤกษที่ลงในราชกิจจาว่า "สังฆิกเสนาสน์ราชวิทยาลัย" นั้นแปลว่ากระไร ใครบอกว่าเป็นกุฏิพระกุฏิเจ้ารู้มาจากไหน ถึงเธอกลับบวชใหม่ ก็ไม่ให้เข้าใจอย่างใหม่ว่า เดิมนั้นคิดว่าจะทำศาลาบอกหนังสือพระ ให้คู่กันกับศาลาบอกหนังสือที่วัดบวรนิเวศน์ที่ให้ชื่อว่า มหามกุฏราชวิทยาลัย เป็นส่วนธรรมยุติกา ที่นี่จะสร้างขึ้นสำหรับส่วนมหานิกาย จะให้ชื่อว่า มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย แต่เวลานี้จะไม่มีใครเรียกด้วยยาวเกินไป ฤาเกรงใจ ก็ให้เรียกสั้นๆ ราชวิทยาลัย ข้อซึ่งจะเข้าใจว่าสร้างขึ้น เพราะเหตุชายใหญ่ตาย จะให้เป็นเกียรติยศ ฤาจะอุทิศส่วนกุศลให้ ฤาจะเป็นที่รฤกนั้นไม่ถูก ฤาไม่จริงอะไรสักอย่างเดียว ด้วยฉันคิดก่อนที่จะตายและคิดจะทำสำหรับตั้งศพฝังศพตัวเอง ก็ถ้าไปอุทิศให้เป็นเกียรติชายใหญ่เสียแล้ว จะไปตั้งชื่อฉันได้อย่างไร จะมิต้องไปอาศัยตั้งศพที่เมรุชายใหญ่ฤา การที่เธอไม่เข้าใจได้นิดเดียว เพราะหนังสือนี้ ไม่ได้เขียนด้วยใบลาน และไม่ได้เป็นภาษามคธ เพราะฉันแต่งไม่เป็นจริงๆ ขอให้ไปวานกรมสมมตแปลเป็นภาษามคธออก ให้ได้เข้าใจแจ่มแจ้ง

                                สยามินทร์