มีแนวความคิดหลักอยู่ ๒ ประการ คือ การใช้เส้นแบ่งเขตแดนตามธรรมชาติ และการใช้เส้นแบ่งเขตแดนที่สร้างขึ้น

            แนวความคิดนี้ได้ยึดเอาสิ่งที่เป็นสภาพธรรมชาติทางกายภาพที่เด่น และมองเห็นได้ชัด อย่างเป็นรูปธรรม มาใช้เป็นหลักในการแบ่งเส้นเขตแดน อาทิ ภูเขา หรือทิวเขา แม่น้ำ อ่าว ทะเลสาบ ทะเลทราย ช่องแคบ ป่าไม้ และหนองบึง ทั้งนี้ เพราะในสมัยก่อน สภาพธรรมชาติดังกล่าว มักจะถือเป็นสิ่งกีดขวางตามธรรมชาติ ซึ่งก่อให้เกิดอุปสรรคต่อการไปมาหาสู่กันระหว่างกลุ่มชน ที่อาศัยอยู่ในบริเวณ ๒ ด้าน ของสภาพธรรมชาตินั้นๆ ถึงแม้ว่า ในปัจจุบัน สภาพธรรมชาติจะมิได้เป็นอุปสรรคกีดขวางการเดินทางติดต่อระหว่างกลุ่มชนต่างๆ มากนัก แต่การใช้สภาพธรรมชาติเป็นเส้นแบ่งเขตแดนระหว่างประเทศ ก็ยังคงมีอยู่อย่างแพร่หลาย โดยมีหลักการสำคัญดังนี้

            การใช้ภูเขาหรือทิวเขา

            ภูเขา หรือทิวเขาเป็นสภาพธรรมชาติที่มองเห็นได้ชัดเจน อีกทั้ง ยังเป็นอุปสรรคกีดขวางการเดินทางติดต่อระหว่างกลุ่มชน ที่อาศัยอยู่ ๒ ด้าน ของภูเขา หรือทิวเขานั้น ดังนั้น จึงนิยมใช้ภูเขา หรือทิวเขาเป็นแนวแบ่งเขตแดนระหว่างประเทศ แต่มีปัญหาว่า จะกำหนดเส้นแบ่งเขตแดนให้ชัดเจนได้อย่างไร เนื่องจากภูเขาและทิวเขา มักครอบคลุมอาณาบริเวณค่อนข้างกว้างขวาง ที่นิยมใช้กันมาก คือ เส้นสันปันน้ำ (Watershed line หรือ Water dividing line) ซึ่งเป็นเส้นสมมติที่ลากเชื่อมจุดต่างๆ บนสันเขา ซึ่งแบ่งน้ำที่อยู่แต่ละด้านของสันเขาให้ไหลในทิศทางตรงข้ามกันไปสู่แม่น้ำลำธาร ในกรณีที่มีสันเขาแยกออกเป็นหลายสัน จะยึดถือสันเขาที่มีความต่อเนื่องมากที่สุด เป็นแนวของสันปันน้ำ นั่นคือ สันเขาที่สูงที่สุดไม่จำเป็นต้องเป็นสันปันน้ำเสมอไป แต่สันเขาที่สูง และมีความต่อเนื่องมากที่สุด มักได้รับการพิจารณาให้เป็นสันปันน้ำ