การขยายพันธุ์พืช คือการทำให้ต้นพืชมากขึ้น ถ้าเรามีต้นพืชอยู่ ๑ ต้น แล้วเราทำให้เป็น ๒ ต้นได้ จาก ๒ ต้นให้เป็น ๔ ต้นได้ และจาก ๔ ต้นให้เป็น ๑๖ ต้นได้ หรือมากยิ่งขึ้นในทำนองนี้ เรียกว่า เป็นการขยายพันธุ์พืช |
การขยายพันธุ์มะนาวโดยวิธีที่มนุษย์คิดทำขึ้น |
การขยายพันธุ์พืช ในทุกวันนี้ ส่วนใหญ่มนุษย์เป็นผู้ทำการขยาย แต่ในธรรมชาติ ต้นพืชก็มีการขยายพันธุ์ของมันเอง เราจะเห็นว่า ต้นมะขามที่ขึ้นอยู่ที่หน้าบ้าน ในฤดูฝนจะเห็นมีต้นเล็กๆ ขึ้นอยู่มากมาย และถ้าเราปล่อยไว้ หรือไม่มีอะไรมาทำลาย มันก็จะโตขึ้น จนเกิดลูกเกิดผลเช่นเดียวกับต้นแม่ หรือต้นกล้วยที่ปลูกไว้หลังบ้าน ตอนที่ปลูกใหม่ๆ เราปลูกไว้ต้นเดียว ซึ่งเป็นเพียงต้นเล็กๆ แต่เมื่อต้นโตขึ้นก็จะเกิดต้นเล็กๆ มากขึ้น และเราสามารถจะแยกเอาต้นเล็กๆ เหล่านี้ ไปปลูกเป็นต้นใหม่ได้หลายต้น จะเห็นว่าการขยายพันธุ์พืชที่เกิดขึ้นตามธรรมชาตินี้ เป็นการสืบพืชพันธุ์ของพืชไปในตัว เพื่อมิให้มีการสูญพันธุ์ ส่วนการขยายพันธุ์ที่มนุษย์ทำขึ้นนั้น บางครั้งก็เป็นการสืบพืชพันธุ์ หรือเรียกว่า รักษาพันธุ์พืชเหมือนกัน โดยเฉพาะพืชพันธุ์ดีๆ ชนิดต่างๆ แต่จุดมุ่งหมายส่วนใหญ่แล้ว เป็นการเพิ่มจำนวนต้นพืชให้พอกินพอใช้มากกว่า เพราะทุกวันนี้คนเกิดมากขึ้น ต้องกินมากขึ้น ต้องใช้สิ่งต่างๆ ที่ได้จากพืชมากขึ้น ดังนั้นจึงต้องเพิ่มต้นพืชให้มากขึ้น สำหรับการขยายพันธุ์พืชที่เราจะพูดต่อไปนี้ เป็นการขยายที่มนุษย์ทำขึ้นทั้งสิ้น ฉะนั้นจึงเป็นการขยายพันธุ์ที่เป็นประโยชน์ต่อมนุษย์เท่านั้น คือ พืชที่กินได้ หรือนำมาใช้ทำสิ่งต่างๆ ที่มนุษย์ต้องการได้ ส่วนพืชที่ไม่เป็นประโยชน์ จะไม่เกี่ยวข้องกับเรื่องการขยายพันธุ์พืชเลย นอกจากจะเป็นการศึกษา เพื่อหาทางทำลาย เช่น พวกวัชพืชต่างๆ ที่ขึ้นแย่งอาหารต้นพืชที่เราปลูกไว้ เป็นต้น |