การปรับปรุงพันธุ์พืชมีมาตั้งแต่สมัยโบราณ เพราะมนุษย์เราต้องการได้พืชพันธุ์ดียิ่งขึ้นกว่าเดิม เพื่อให้สามารถนำมาปลูกใกล้บริเวณที่อยู่อาศัย ให้มีผลิตผลสูง และให้มีคุณภาพตรงตามต้องการ วิธีการปรับปรุงพันธุ์พืชในสมัยก่อน และสมัยปัจจุบันแตกต่างกันมาก เนื่องจากเราได้เรียนรู้วิชาการต่างๆ เพิ่มมากขึ้น และได้นำวิชาการเหล่านั้น มาใช้ปรับปรุงพันธุ์พืชด้วย วิชาการที่ใช้ ได้แก่ วิชาพืชกรรม พฤกษศาสตร์ พันธุกรรม โรคพืชวิทยา กีฎวิทยา ชีวเคมี สถิติ และการวางแผนทดลอง เป็นต้น ในบรรดาวิชาการต่างๆ เหล่านี้ วิชาพันธุกรรมมีความสำคัญที่สุด การผสมพันธุ์ดีขึ้นมาใหม่ เป็นวิธีสำคัญในการปรับปรุงพันธุ์พืช เริ่มต้นด้วยการคัดเลือกต้นพ่อ และต้นแม่ ซึ่งมีลักษณะดีตามต้องการ แล้วนำเกสรตัวผู้จากดอกของต้นพ่อ มาผสมกับเกสรตัวเมียบนดอกของต้นแม่ เมล็ดที่ได้จากการผสมเกสรเช่นนี้ จะมีลักษณะผสมกันระหว่างต้นพ่อ และต้นแม่ กลายเป็นพืชพันธุ์ใหม่ ซึ่งถ้าคัดเลือกต่อไป ก็จะได้พันธุ์แท้ ซึ่งมีลักษณะที่ดีของพ่อแม่รวมกันอยู่