
เครื่องเคลือบลายน้ำทอง
เครื่องเคลือบลายน้ำทอง
เครื่องเคลือบชนิดนี้เป็นเครื่องเคลือบหลายสี กำเนิดขึ้นในประเทศจีน สมัยราชวงศ์ชิง ในพุทธศตวรรษที่ ๒๒ แต่เป็นที่นิยมกันมากในรัชสมัยจักรพรรดิเฉียนหลุง (ครองราชย์ พ.ศ. ๒๒๗๙-๒๓๓๘) และรัชสมัยจักรพรรดิเจียชิง (ครองราชย์ พ.ศ. ๒๓๓๙-๒๓๖๓) เครื่องเคลือบชนิดนี้เขียนลวดลายบนภาชนะด้วยวิธีลงยา แต่ลงพื้นบนภาชนะ ด้วยสีทอง ที่ทำจากทองคำ ก่อนเขียนลวดลายตกแต่ง ไทยสั่งทำเครื่องเคลือบลายน้ำทอง โดยกำหนดรูปแบบ และลวดลาย ส่งไปทำในจีน เช่นเดียวกับเครื่องเคลือบเบญจรงค์ ส่วนใหญ่สั่งเข้ามาในสมัยรัตนโกสินทร์
ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย (ครองราชย์ พ.ศ. ๒๓๕๒-๒๓๖๗) สมเด็จพระศรีสุริเยนทรามาตย์ พระบรมราชินี ได้ทรงสั่งเครื่องเคลือบลายน้ำทองจากจีน เข้ามาใช้ในราชสำนัก มีลวดลายที่ประดิษฐ์ใหม่หลายแบบ ส่งไปให้ช่างจีนทำขึ้นในครั้งนั้น ความนิยมสั่งเครื่องเคลือบลายน้ำทองจากจีน มีมาจนถึงรัชกาล พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (ครองราชย์ พ.ศ. ๒๓๖๗-๒๓๙๔) แต่มักนิยมให้เขียนลวดลายแบบจีน จนถึงรัชกาล พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (ครองราชย์ พ.ศ. ๒๓๙๔-๒๔๑๑) ความนิยมเครื่องเคลือบลายน้ำทองจึงลดลง หันไปสั่งเครื่องเคลือบลายน้ำเงินขาว (ไทยเรียกเครื่องลายคราม) เข้ามาแทนที่ ทั้งสั่งทำรูปแบบภาชนะ และลวดลายตามความต้องการด้วย |