สัญญาณจากกระจกสะท้อนแสง การใช้แสงไฟเป็นสัญญาณส่งข่าวได้มีมานานกว่า ๒,๐๐๐ ปีแล้ว ชาวกรีกโบราณรู้จักใช้คบเพลิงส่งข่าวสาร โดยส่งสัญญาณแทนตัวอักษรทีละตัวๆ ในสมัยที่กองทัพเรือสเปนขบวนใหญ่บุกน่านน้ำอังกฤษ เมื่อปี พ.ศ. ๒๑๓๑ (ในรัชสมัย สมเด็จพระนเรศวรมหาราช แห่งกรุงศรีอยุธยา) ก็ใช้วิธีก่อกองไฟเป็นระยะๆ ตลอดชายฝั่งเกาะอังกฤษ เป็นสัญญาณเตือนประชาชนให้รู้ว่า เรือรบสเปนมาแล้ว และในที่สุดกองทัพเรือสเปนก็พ่ายแพ้ยับเยินในช่องแคบอังกฤษนั้นเอง ในปี พ.ศ. ๒๓๖๔ (รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ ๒ กรุงรัตนโกสินทร์) ชาวเยอรมันชื่อ คาร์ล ฟรีดริค เกาส์ (Karl Friedrich Gauss เกิด พ.ศ. ๒๓๒๐ ถึงแก่กรรม พ.ศ. ๒๓๙๘) ได้คิดสร้างต้นแบบเครื่องส่งสัญญาณ เป็นกระจกสะท้อนแสงอาทิตย์ เรียกว่า เฮลิโอกราฟ (heliograph) เครื่องส่งสัญญาณนี้ประกอบด้วยกระจกเงา ๒ แผ่น ตั้งเป็นมุมแก่กัน กระจกแผ่นหนึ่งใช้สำหรับรับแสงอาทิตย์ให้มารวมจุด และอีกแผ่นหนึ่งใช้สำหรับส่งแสงสะท้อน เป็นสัญญาณออกไป ในเวลาต่อมา ได้มีผู้คิดทำเครื่องส่งสัญญาณที่เป็นกระจกสะท้อนแสงอาทิตย์หลายแบบ แปลกๆ กัน เพื่อใช้ในภูมิประเทศต่างๆ กัน | |
เครื่องส่งสัญญาณจากกระจกสะท้อนแสง ที่ทหารอังกฤษใช้ในสงครามแอฟริกาใต้ เมื่อ พ.ศ. ๒๔๔๒ | |
เครื่องส่งสัญญาณชนิดสายตามองแบบนี้ มีส่วนร่วมอย่างสำคัญในสงครามแอฟริกาใต้ (คือ สงครามระหว่างอังกฤษกับพวกวิลันดาที่อพยพไปอยู่ในแอฟริกาใต้ หรือที่เรียกว่า พวกบัวร์, Boer) เมื่อปี พ.ศ. ๒๔๔๒ (รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕) ในเวลาท้องฟ้าปลอดโปร่งแจ่มใส การใช้เครื่องส่งสัญญาณชนิดกระจกสะท้อนแสงอาทิตย์จะสามารถส่งข่าวสารไปได้ไกลถึง ๘๐ กิโลเมตร โดยไม่ต้องใช้กล้องส่องทางไกลช่วย และในบริเวณที่มีภูเขา เคยทำงานได้ไกลถึง ๑๖๐ กิโลเมตร ในสมัยสงครามโลกครั้งที่ ๑ (พ.ศ. ๒๔๕๗ - พ.ศ. ๒๔๖๑ รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๖) และสงครามโลกครั้งที่ ๒ (พ.ศ. ๒๔๘๒ รัชสมัย พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล รัชกาลที่ ๘) ได้มีการใช้ตะเกียงส่งสัญญาณ ที่มีชื่อเรียกว่า ตะเกียงออลดีส (Aldis lamp ผู้ประดิษฐ์ชื่อ A.C.W. Aldis) ตะเกียงนี้มี แผ่นบังหน้าที่ปิดเปิดได้พร้อมทั้งกล้องส่องเล็ง ใช้เป็นเครื่อง ส่งสัญญาณรหัสโทรเลขมอร์ส ประจำเรือรบ และเครื่องบิน ที่ออกลาดตะเวนบนท้องฟ้าเหนือทะเลตลอดจนเรือพาณิชย์ ในขบวนคุ้มกัน ช่วยให้เครื่องบินและเรือเหล่านี้สามารถส่ง ข่าวสารติดต่อถึงกันได้ วิธีใช้ก็คือ ยกตะเกียงออลดีสขึ้นสูงเท่าระดับสายตาหมุนกระจกสะท้อนแสง เล็งลำแสงให้พุ่งตรงไปยังฝ่ายรับ แล้วใช้นิ้วกดไกเป็นจังหวะสั้นๆ ยาวๆ ตามรหัสโทรเลขมอร์ส |