เล่มที่ 26 สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ
ส้ม
เล่นเสียงเล่มที่ 26 สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ ส้ม
สามารถแชร์ได้ผ่าน :
ส้ม คือ ต้นไม้ชนิดไม้ผล และเป็นไม้ยืนต้น มีอายุยาวนานหลายปี ผลส้มเป็นผลไม้ที่ใช้รับประทานสด และนำมาปรุงอาหาร ส้มบางชนิดมีรสเปรี้ยว บางชนิดมีรสหวานอมเปรี้ยว และบางชนิดมีรสหวานอร่อย ประเทศไทยเป็นประเทศที่มีส้มหลากหลายชนิด เช่น ส้มเขียวหวาน ส้มเกลี้ยง ส้มตรา ส้มโอ บางชนิดไม่มีคำว่าส้มนำหน้าชื่อ เช่น มะนาว มะกรูด แต่ก็ถือว่า เป็นผลไม้ในสกุลส้มเช่นกัน
เด็กๆ คงเคยใช้น้ำมะนาวปรุงรสอาหาร และคั้นน้ำมะนาว เพื่อดื่ม เพราะน้ำมะนาวมีรสเปรี้ยว และมีกลิ่นหอม ผิวเปลือกของผลมะกรูด และใบมะกรูดใช้ใส่ในอาหารบางอย่าง เพื่อเพิ่มรสชาติ และกลิ่นน้ำมะกรูดใช้ทำน้ำยาสระผม ส่วนผลส้มเขียวหวาน และส้มโอ ใช้รับประทานเป็นผลไม้สด เปลือกของผลส้มเกลี้ยง และส้มตรา นำมาทำแยมใช้ทาขนมปัง ส่วนเปลือกของผลส้มโอ นำมาเชื่อมเป็นของหวาน ส้มบางชนิดใช้เป็นสมุนไพร เช่น ส้มมือ
ส้มเป็นผลไม้ที่มีรสอร่อย และมีประโยชน์ต่อร่างกายเป็นอย่างมาก เพราะมีแร่ธาตุอาหาร และวิตามิน ที่ทำให้ร่างกายแข็งแรง ป้องกันการเกิดโรคได้หลายโรค เช่น โรคไข้หวัด โรคเลือดออกตามไรฟัน และโรคท้องผูก
ต้น ใบ ดอก และผลของส้มแต่ละชนิด มีขนาดไม่เท่ากัน มะนาวมีต้นไม่ใหญ่มาก ผลมีขนาดเท่าลูกปิงปอง ผิวเปลือกเรียบ มีสีเขียว และจะเปลี่ยนเป็นสีเหลือง เมื่อสุก ผลมะกรูดมีขนาดและสีคล้ายผลมะนาว แต่มีผิวเปลือกขรุขระ ส้มเขียวหวานเป็นส้มที่มีรสหวานอร่อย เด็กๆ มักชอบรับประทาน เพราะใช้มือแกะเนื้อส้มเป็นกลีบๆ ได้ง่าย ส้มโอมีต้นขนาดสูงใหญ่ และผลส้มโอมีขนาดใหญ่กว่าผลส้มชนิดอื่นๆ
นอกจากคำว่า ส้ม จะหมายถึงไม้ผลแล้ว ยังแปลว่า เปรี้ยว ซึ่งหมายถึงของหรืออาหารที่มีรสเปรี้ยว เช่น กรดน้ำส้ม น้ำส้มสายชู น้ำส้มหมัก น้ำส้มกลั่น แกงส้ม ต้มส้ม ปลาส้ม เป็นต้น
“จ้ำจี้...ผลไม้ แตงไทย แตงกวา ขนุน น้อยหน่า พุทรา มังคุด ละมุด ลำไย มะเฟือง มะไฟ มะกรูด มะนาว มะพร้าว ส้มโอ ฟักแฟง แตงโม ไชโย...โห่ฮิ้ว” จ้ำจี้ ซึ่งเป็นการละเล่นอย่างหนึ่งของเด็กไทย ก็มีชื่อผลไม้ที่เป็นส้มอยู่ด้วย
