นอกจากนี้ เจดีย์ทรงปรางค์ก็ยังได้รับความนิยมสืบทอดต่อมาด้วย เช่น พระอัษฎามหาเจดีย์ เป็นพระปรางค์ ๘ องค์ ซึ่งตั้งเรียงรายอยู่นอกระเบียงคดด้านตะวันออกของพระอุโบสถ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม มีข้อสันนิษฐานว่าสร้างขึ้นในรัชกาลที่ ๓ สืบทอดรูปแบบจากเจดีย์ทรงปรางค์ในศิลปะอยุธยาตอนปลาย ที่มีรูปทรงเพรียวบาง ส่วนล่างที่เป็นชุดฐานสิงห์ ก็ตกทอดมาด้วยเช่นกัน รวมทั้งเรือนธาตุที่เรียบง่ายยิ่งขึ้น ต่อขึ้นไปเป็นชั้นซ้อนในทรงแท่ง องค์ปรางค์ทั้งองค์ปิดประดับกระเบื้องสี งานประดับเช่นนี้นิยมทำกันในสมัยรัตนโกสินทร์ อย่างไรก็ดี การปรับเปลี่ยนแบบของเจดีย์ทรงปรางค์ในรัชกาลที่ ๓ นี้ ได้เข้าสู่ลักษณะใหม่ที่น่าสนใจอย่างยิ่ง อีกทั้งยังเต็มไปด้วยความหมายอันเกี่ยวเนื่องกับความเป็นพระศรีมหาธาตุ ซึ่งเทียบเคียงได้กับคติโบราณปรัมปราว่าด้วยเรื่องพระเจดีย์จุฬามณี  ที่พระอินทร์สร้างไว้บนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ เพื่อประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เจดีย์ทรงปรางค์แบบใหม่นี้ ได้แก่ ปรางค์ประธาน วัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร ซึ่งมีฐานซ้อนลดหลั่นกันเป็นชุด ฐานแต่ละชั้นมีงานปั้นประดับรูปพลแบก ชุดฐานที่เพิ่มขึ้นมีความสำคัญคือ ได้เพิ่มความงดงามให้แก่เรือนธาตุและทรงแท่งที่อยู่เหนือขึ้นไป ซึ่งทรงแท่งที่อยู่เหนือเรือนธาตุ คือลักษณะที่ได้ปรับปรุงมาตลอดจากความเป็นเรือนชั้น ที่มีต้นแบบจากปราสาทในวัฒนธรรมขอม แต่ช่างไทยบางคนเรียกว่า ยอดปรางค์ (แทนการเรียกว่า ส่วนบน หรือชั้นซ้อน) ปรางค์องค์นี้เป็นปรางค์ ๕ ยอด ยอดกลางเป็นยอดประธาน อีก ๔ ยอด มีขนาดเล็กกว่า และมีการประดับตกแต่งที่หลังคาของจระนำ ซึ่งประจำด้านทั้งสี่ของเรือนธาตุ ในพระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ กล่าวถึงการสร้างปรางค์ประธานวัดอรุณราชวรารามฯ ไว้ว่า โปรดเกล้าฯ ให้ก่อหุ้มพระมหาธาตุองค์เดิมซึ่งรัชกาลที่ ๒ ทรงบูรณะค้างไว้ แต่เดิมนั้นสูงเพียง ๘ วา ได้ก่อหุ้มให้สูงถึง ๓๕ วา