เล่มที่ 33
วิวัฒนาการของมนุษย์
สามารถแชร์ได้ผ่าน :
โฮมินิดส์: บรรพบุรุษของมนุษย์รุ่นแรกๆ

            หลักฐานซากดึกดำบรรพ์บ่งชี้ว่า สายพันธุ์บรรพบุรุษของมนุษย์รุ่นแรกๆ ที่เรียกว่า โฮมินิดส์ (Hominids) ได้แยกออกมาจากลิงไม่มีหาง เมื่อประมาณ ๗ - ๕ ล้านปีมาแล้ว โดยโฮมินิดส์สกุลที่มีอายุเก่าแก่ที่สุดที่ค้นพบคือ ซาเฮลแอนโทรปัส (Sahelanthropus) กำหนดอายุได้ประมาณ ๗ - ๖ ล้านปีมาแล้ว พอถึงช่วง ๖ ล้านปีที่ผ่านมา ก็เกิดมีโฮมินิดส์สกุล ออร์โรริน (Orrorin) และเมื่อ ๔.๔ ล้านปีที่ผ่านมา ได้เกิดมีโฮมินิดส์สกุล อาร์ดิพิเทคัสรามิดัส (Ardipithecus ramidus) จนกระทั่ง เมื่อ ๔.๒ ล้านปีที่แล้ว ได้พบซากดึกดำบรรพ์ของโฮมินิดส์เพิ่มขึ้นอีกสกุลหนึ่ง เรียกว่า ออสตราโลพิเทคัส (Australopithecus) ซึ่งเดินตัวตรง ขนาดสมองเล็ก ใกล้เคียงกันกับขนาดสมอง ของลิงไม่มีหาง ฟันและใบหน้าค่อนข้างใหญ่ ร่างกายส่วนบนตั้งแต่คอขึ้นไป มีลักษณะคล้ายลิงไม่มีหาง นักวิชาการบางคนเรียกว่า มนุษย์วานร ลักษณะที่จัดว่า เป็นโฮมินิดส์ก็คือ การเดินสองเท้า รวมทั้งมีลักษณะอื่นๆ ที่แสดงว่า มีวิวัฒนาการจากบรรพบุรุษเดียวกัน โฮมินิดส์ทั้ง ๔ สกุลดังกล่าวนี้ พบเฉพาะในทวีปแอฟริกาเท่านั้น


ภาพเขียนจำลอง โฮมินิดส์ รุ่นต่างๆ จากอดีตถึงปัจจุบัน

            เมื่อเข้าสู่ช่วงเวลาประมาณ ๓ - ๒.๕ ล้านปีที่ผ่านมา สภาพอากาศโดยทั่วไปของโลกเริ่มเย็นลง ออสตราโลพิเทคัส แยกออกเป็น ๒ สาย สายหนึ่งเรียกว่า โรบัสต์ออสตราโลพิเทซีนส์ (Robust Australopithecines) มีฟันกรามใหญ่ และขากรรไกรใหญ่แข็งแรง แสดงถึงการปรับตัวให้เข้ากับแหล่งอาหารประเภทที่มีเปลือกแข็ง เช่น พืชที่มีเมล็ด ผลไม้ที่มีเปลือกแข็ง ส่วนอีกสายหนึ่งมีวิวัฒนาการของการปรับตัว ให้เข้ากับสภาพแวดล้อม ที่เปลี่ยนไป โดยมีพฤติกรรมทางวัฒนธรรมมากขึ้นเรื่อยๆ สายพันธุ์นี้เรียกว่า โฮโม (Homo) เริ่มปรากฏเป็นครั้งแรก เมื่อราว ๒.๕ ล้านปี มาแล้ว ลักษณะเด่นของบรรพบุรุษมนุษย์ในสกุลโฮโมคือ สมองใหญ่ รู้จักใช้เครื่องมือหิน และมีวิวัฒนาการเป็นบรรพบุรุษ ของมนุษย์รุ่นใหม่ในเวลาต่อมา