โรคติดเชื้อหลายโรคที่มีผู้ป่วยเพิ่มขึ้นในระยะประมาณ ๒๐ ปี ที่ผ่านมา หรือโรคติดเชื้อที่จะพบมากขึ้นในอนาคตอันใกล้ เช่น ไข้เลือดออกหลายชนิด เราเรียกว่า โรคติดเชื้ออุบัติใหม่ ส่วนโรคติดเชื้อที่เคยแพร่ระบาดแล้วหายไป แต่กลับมาระบาดใหม่ เช่น วัณโรค เรียกว่า โรคติดเชื้ออุบัติซ้ำ
โรคติดเชื้อทั้งสองประเภทนั้น เกิดได้จากเชื้อโรค ๕ กลุ่ม คือ เชื้อแบคทีเรีย เชื้อรา เชื้อปรสิต เชื้อไวรัส และพรีออน
สาเหตุที่ทำให้เกิดโรคติดเชื้ออุบัติใหม่ และโรคติดเชื้ออุบัติซ้ำ มีมากมายดังตัวอย่างต่อไปนี้
การเปลี่ยนแปลงวิถีการดำรงชีวิต เช่น การที่พ่อแม่ไปทำงาน นอกบ้าน และไม่มีคนเลี้ยงลูก จึงต้องนำลูกไปฝากเลี้ยง ที่สถานรับเลี้ยงเด็ก ซึ่งมีเด็กอยู่กันเป็นจำนวนมาก ถ้าสถานรับเลี้ยงเด็กจัดสถานที่ และอาหารไม่สะอาด ไม่ถูกสุขลักษณะ หรือดูแลเด็กไม่ดี อาจเกิดโรคอุจจาระร่วง และโรคติดเชื้อระบบหายใจ การรับประทานอาหารสุกๆ ดิบๆ หรืออาหารดิบ เช่น แฮมเบอร์เกอร์ ปลาดิบ ทำให้เกิดโรคอาหารเป็นพิษ การใช้ยาเสพย์ติดโดยใช้เข็มฉีดยาร่วมกัน ทำให้เกิดการแพร่กระจายของเชื้อเอชไอวี ซึ่งอาจทำให้เป็นโรคเอดส์ เชื้อตับอักเสบบี
การรักษาโรคต่างๆ เช่น การผ่าตัดปลูกถ่ายอวัยวะ ทำให้ติดเชื้ออื่นๆ ได้ง่าย การใช้ยาไม่ถูกต้อง หรือใช้ยาไม่ครบขนาด ทำให้เชื้อดื้อยา
ปัญหาสิ่งแวดล้อม เช่น ความแห้งแล้ง และความอดอยาก ทำให้สัตว์ป่าเข้าหมู่บ้าน นำโรคไปสู่ชาวบ้าน น้ำท่วมนำโรคจากแหล่ง ที่มีโรค ไปสู่แหล่งที่ไม่เคยมีโรคนั้น
การเคลื่อนย้ายของสัตว์และคน จากแหล่งหนึ่งไปสู่อีกแหล่งหนึ่ง เช่น การส่งสัตว์ทดลองจากแอฟริกาไปยุโรป ทำให้มีการอุบัติของไข้เลือดออกมาร์บวร์กในยุโรป การที่แรงงานต่างชาติที่มา จากถิ่นที่มีการระบาดของโรคเท้าช้าง เข้ามาในประเทศไทย ทำให้เกิดโรคนี้ขึ้นในประเทศไทย
เราจึงควรป้องกันในเรื่องต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง