เล่มที่ 40
เห็ด
สามารถแชร์ได้ผ่าน :



เส้นใยที่ไม่มีผนังกั้น

ลักษณะทั่วไปของรา


โครงสร้างร่างกาย (Somatic structure)

            โดยทั่วไปอาหารที่ขึ้นราจะมีลักษณะฟูๆ เหมือนสำลีเกาะอยู่บนผิวอาหาร ลักษณะดังกล่าวคือ ลักษณะเส้นใยที่เป็นการเจริญ ทางร่างกายของรา เซลล์ของรามีทั้งชนิดที่เป็นเซลล์เดียว เช่น ยีสต์ และหลายเซลล์ซึ่งเป็นราส่วนใหญ่ที่พบในโลก ราในกลุ่มที่มีหลายเซลล์นี้ จะมีเซลล์ร่างกายเป็นเส้นใย ที่มีลักษณะเป็นเส้นสายคล้ายท่อและมีออร์แกเนลล์ (organelle) ต่างๆ อยู่ภายในเส้นใย มีการเจริญที่ปลายเส้นใยและแตกแขนงไปได้เรื่อยๆ แขนงที่แตกมีอัตราการเจริญที่ปลายเส้นใย เท่ากับเส้นใยหลัก ราบางชนิดมีเส้นใย ที่ไม่มีผนังกั้นตามขวางอยู่ภายในเส้นใย มีชื่อเรียกว่า ซีโนซิติกไฮฟา (coenocytic hypha) ซึ่งจัดเป็นกลุ่มราชั้นต่ำ เช่น ราในไฟลัมไซโกไมโคตา (Zygomycota) แต่ก็อาจจะพบผนังกั้นได้ เมื่อรานั้น จะสร้างโครงสร้างสืบพันธุ์ หรือเพื่อกั้นเซลล์ที่เสียหาย หรือตาย ออกจากเซลล์ที่ยังเจริญ ส่วนราชั้นสูงในไฟลัมแอสโคไมโคตา (Ascomycota) และไฟลัมเบซิดิโอไมโคตา (Basidiomycota) มีเส้นใยที่มีผนังกั้นตามขวาง มีชื่อเรียกว่า เซปเทตไฮฟา (septate hypha) โดยผนังกั้นของราทั้ง ๒ ไฟลัมนี้มักปิดไม่สนิท จะมีรู ซึ่งมีขนาดใหญ่พอที่สารอาหารและออร์แกเนลล์ต่างๆ จะเคลื่อนผ่านได้อยู่ตรงกลาง แม้แต่นิวเคลียส ก็ยังสามารถเคลื่อนผ่านได้ในราบางชนิด ในไฟลัมเบซิดิโอไมโคตาบางชนิด จะมีผนังกั้นชนิดพิเศษที่สลับซับซ้อน เรียกว่า โดลิพอร์เซปตัม (dolipore septum) ปกติเส้นใยร่างกายของราชั้นสูงที่มีผนังกั้น จะกั้นนิวเคลียส ๑ อัน ซึ่งมีจำนวนโครโมโซมเพียงครึ่งเดียว ให้อยู่ใน ๑ เซลล์ เมื่อเกิดการสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศ มีการนำเอานิวเคลียสจาก ๒ เซลล์เข้ามาอยู่ในเซลล์เดียวกัน นิวเคลียส ๒ อันรวมกัน ทำให้ได้นิวเคลียสที่มีโครโมโซมเป็นดิพลอยด์ (diploid) และตามมาด้วย การแบ่งตัวของนิวเคลียสแบบไมโอซิส (meiosis) ได้นิวเคลียส ๔ อัน แต่ละอัน มีโครโมโซมเพียงครึ่งเดียว ราในไฟลัมเบซิดิโอไมโคตา เส้นใยส่วนใหญ่จะมีระยะที่ใน ๑ เซลล์ มีนิวเคลียส ๒ อัน มาอยู่เรียงกันเป็นคู่เป็นเวลานาน เส้นใยที่มีนิวเคลียส ๒ อัน จะมีการเจริญไประยะหนึ่ง แล้วจึงสร้างโครงสร้างยึดเกาะเชื่อมโยง ที่เรียกว่า แคลมป์คอนเนกชัน (clamp connection) เพื่อขยายเส้นใยที่มีนิวเคลียส ๒ อันไปเรื่อยๆ การสร้างโครงสร้างยึดเกาะเชื่อมโยงนี้ พบเฉพาะในรา กลุ่มเห็ดเท่านั้น ดังนั้น หากพบโครงสร้างนี้ แสดงว่า เป็นราในไฟลัมเบซิดิโอไมโคตา แต่ไม่ใช่ว่า จะพบในรา ในไฟลัมเบซิดิโอไมโคตาทุกชนิด