เล่มที่ 10
โรคติดต่อและโรคเขตร้อน
สามารถแชร์ได้ผ่าน :
โรคไข้หวัดใหญ่
เป็นโรคที่ติดต่อได้รวดเร็วมาก มักจะพบว่ามี การระบาดอยู่เนืองๆเกือบทุกปี และเป็นได้กับบุคคล ทุกกลุ่มอายุ
เชื้อต้นเหตุ
เป็นเชื้อไวรัส ชื่อ ไวรัสไข้หวัดใหญ่ (influenza virus) ซึ่งมีอยู่ ๓ ชนิดใหญ่ๆ คือ เอ บี และซี ทั้ง ๓ ชนิดนี้ เป็นไวรัสของกลุ่มออร์โทมิกโซไวรัส (orthomyxovirus group) เชื้อชนิดเอ เป็น ต้นเหตุของการระบาดใหญ่ ซึ่งมีบ่อยครั้ง ระบาดไปได้ทั่วโลก การระบาดใหญ่ทั่วโลกมักเกิดขึ้นในทุกๆ รอบสิบปี เชื้อชนิดบี พบน้อยกว่าชนิดเอ และเป็นเชื้อที่ระบาดไปได้กว้างขวาง น้อยกว่าชนิดเอ เชื้อชนิดซี มักจะระบาดประปราย เป็นการระบาดเฉพาะถิ่น นานๆ ครั้ง จึงจะพบมีการระบาดเกิดขึ้น
ระยะฟักตัว
ค่อนข้างสั้นมาก คือ เมื่อได้รับเชื้อเข้าไปเพียง ๒๔-๔๘ ชั่วโมงก็จะเกิดอาการของโรค
ลักษณะอาการ
จะมีอาการไข้อย่างฉับพลัน ไข้จะสูงมาก (๓๙ ํ - ๔๐ ํซ.) และมักจะมีอาการหนาว หรือหนาวสั่นร่วมกัน มีอาการทั่วๆไปอย่างเด่นชัด อันได้แก่ รู้สึกไม่สบายมาก อ่อนเพลีย ปวดศีรษะ เหงื่อออกมาก ปวดเมื่อยตามเนื้อตามตัว โดยเฉพาะ ที่หลังและขา เบื่ออาหาร มีหวัดน้ำมูกไหล เจ็บคอ และไอแห้ง หน้าตาแดง
ผู้ป่วยจะเป็นไข้สูงอยู่เช่นนี้ ๒ - ๓ วัน หากไม่มีภาวะแทรกซ้อนใดๆ อาการก็จะเริ่มทุเลา ไข้จะลดลง แต่ผู้ป่วยจะยังคงอ่อนเพลีย และไอต่อไปอีก ๒-๓ วัน
ถ้าหากไข้สูงลอย และมีอาการไอมากอยู่เกิน ๕ วัน ให้สงสัยว่าน่าจะมีภาวะแทรกซ้อน เช่น ปอด บวมได้ ภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ ได้แก่ หลอดลมอักเสบ ไซนัสอักเสบ หูชั้นนอกและต่อมน้ำเหลืองบริเวณด้าน ข้างของคออักเสบ
การติดต่อ
เชื้อโรคจะออกจากร่างกายผู้ป่วย ทางเสมหะ น้ำลาย และน้ำมูก ในเสื้อผ้า ภาชนะ และของใช้ของผู้ป่วยอาจมีเชื้อโรคติดอยู่ได้ แต่การติดโรคนั้น จะติดโดยการสูดหายใจเอาเชื้อที่อยู่ในละอองฝอยของเสมหะ น้ำมูก น้ำลาย หรือการไอ จาม รดกันมากกว่า เมื่อผู้ป่วยเป็นโรคจะแพร่เชื้อออกไปให้ แก่ผู้อื่นได้ในระยะ ๒-๓ วันแรก ผู้ที่เคยเป็นไข้หวัดใหญ่แล้ว จะเกิดภูมิต้านทานโรค และสามารถต้านทาน ต่อเชื้อไข้หวัดใหญ่ชนิดเดิมได้ แต่ปรากฏว่าเชื้อไวรัส ไข้หวัดใหญ่ จะมีการดัดแปลงภายในตนเอง ทำให้เกิดพันธุ์ใหม่ๆ ได้อยู่เสมอๆ โดยเปลี่ยนจากเดิมไปมาก บ้างน้อยบ้าง ดังนั้นภูมิต้านทานที่มีอยู่จึงมีไม่สมบูรณ์ ผู้ที่มีภูมิต้านทานอยู่แล้ว จะติดโรคจากเชื้อพันธุ์ใหม่ได้
การป้องกันและควบคุมโรค
การป้องกันทั่วไป ได้แก่ เรื่องที่เกี่ยวกับอนามัยส่วนบุคคล เมื่อมีการ ระบาดของโรค จะต้องได้รับการพักผ่อนที่เพียงพอ ไม่ไปอยู่ในที่แออัด ไม่ไปอยู่ใกล้ผู้ที่เป็นโรค ไม่ใช้ของใช้ร่วมกัน การป้องกันเฉพาะ ได้แก่ การฉีด วัคซีนป้องกันโรค ซึ่งใช้กันแพร่หลายในหลายประเทศ ในประเทศไทย การฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ยังไม่ เป็นที่ปฏิบัติกันโดยทั่วไป เพราะจะต้องใช้เชื้อไข้หวัดใหญ่พันธุ์ที่กำลังระบาดอยู่ในขณะนั้นมาผลิตเป็นวัคซีน วัคซีนมีทั้งชนิดเชื้อตาย และชนิดเชื้อเป็น เมื่อฉีดวัคซีนแล้ว จะมีภูมิคุ้มกันอยู่ได้ประมาณ ๑ ปี
หัวข้อก่อนหน้า
