คำนิยามและสาเหตุของโรค
โรคมาลาเรียเป็นโรคติดเชื้อสัตว์เซลล์เดียวสกุลพลาสโมเดียม (Plasmodium) ชนิดที่รู้จักกันดีมี ๔ ชนิด คือ พลาสโมเดียม ฟัลซิพารัม พลาสโมเดียม ไวแวกซ์ พลาสโมเดียม โอวาเล และพลาสโมเดียม มาลาเรียอี นอกจากนี้ยังมีเชื้อมาลาเรียชนิดในคน ที่เพิ่งพบใหม่เป็นชนิดที่ ๕ คือ พลาสโมเดียม โนวล์ไซ ซึ่งเป็นเชื้อที่แพร่จากลิงมาสู่คน เชื้อเหล่านี้ก่อโรคมาลาเรีย ตามชนิดของมัน เช่น โรคมาลาเรียฟัลซิพารัม และอื่นๆ ตามลำดับ โรคมาลาเรียเป็นโรคติดเชื้อที่เป็นปัญหาสำคัญ เนื่องจาก ในแต่ละปีมีผู้ป่วยทั่วโลกมากถึง ๒๒๕ ล้านคน และเสียชีวิตมากกว่า ๗๘๐,๐๐๐ คน ส่วนใหญ่แหล่งโรคเป็นประเทศที่อยู่ในภูมิภาคเขตร้อน ซึ่งมีอุณหภูมิของอากาศเหมาะสำหรับการวางไข่และเจริญเติบโต ของยุงก้นปล่อง อันเป็นพาหะนำเชื้อมาลาเรียมาสู่คน
เมื่อหลายสิบปีก่อน การแพร่กระจายของโรคมาลาเรียสามารถควบคุมได้โดยการรณรงค์ขององค์การอนามัยโลก แต่ในปัจจุบัน โรคนี้ได้มีอุบัติการณ์เกิดขึ้นอีกในบางประเทศ อาจเนื่องมาจากสาเหตุต่างๆ ดังนี้
ในอดีต โรคมาลาเรียเป็นปัญหาสำคัญทางด้านสาธารณสุขของประเทศไทย เนื่องจากเป็นสาเหตุการตายอันดับหนึ่งของประชากร ปัจจุบันอุบัติการณ์โรคลดลงมาก แต่ยังมีปัญหาในพื้นที่ป่าเขาและตามแนวชายแดนของประเทศไทย ที่ยังมีโรคชุกชุมอยู่