เล่มที่ 40
พิพิธภัณฑสถาน
สามารถแชร์ได้ผ่าน :
ความหมายของ "พิพิธภัณฑสถาน" และ "พิพิธภัณฑ์"

            "พิพิธภัณฑสถาน" หมายถึง สถานที่ที่แสวงหา เก็บรวบรวมสิ่งของที่เป็นมรดกทางวัฒนธรรม วิทยาศาสตร์ และธรรมชาติ เพื่อนำมาอนุรักษ์ให้สิ่งของต่างๆ นั้นอยู่ในสภาพที่มั่นคงแข็งแรงก่อนจะนำมาจัดแสดง เป็นสื่อเล่าเรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับมนุษย์ และสิ่งแวดล้อมตามที่ได้มีการศึกษาค้นคว้ามา เพื่อให้ผู้เข้าชมได้รับความรู้แบบเพลิดเพลินใจ ปัจจุบันนิยมเรียกสั้นๆ ว่า "พิพิธภัณฑ์" อย่างไรก็ดี ทั้ง ๒ คำสามารถใช้ในความหมายเดียวกันได้ ทั้งนี้ เริ่มใช้คำนี้ในรัชสมัย พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และทรงใช้คำนี้เป็นส่วนหนึ่งของนามพระที่นั่งที่โปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้น สำหรับใช้ในการจัดแสดงวัตถุสะสมส่วนพระองค์ พระราชทานนามพระที่นั่งองค์นั้นว่า พระที่นั่งประพาสพิพิธภัณฑ์ คำว่า "พิพิธภัณฑ์" ในครั้งนั้น หมายถึง สิ่งของที่นำมาจัดแสดง ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว คำว่า "มิวเซียม" ใช้ทับศัพท์ภาษาอังกฤษ Museum และ คำภาษาไทยที่ใช้แทนมิวเซียมคือ "พิพิธภัณฑสถาน"

            คำว่า Museum หรือ "มิวเซียม" มาจากคำว่า mousaion ในภาษากรีกโบราณ ใช้เรียกเทวาลัยศักดิ์สิทธิ์ที่สร้างขึ้น ณ หอสมุด แห่งเมืองอะเล็กซานเดรีย ที่เป็นศูนย์รวมของเหล่านักปราชญ์ เพื่อใช้เป็นสถานที่บูชา Muse ซึ่งหมายถึง เทพธิดา ๙ องค์ ผู้เป็นธิดาของเทพเจ้าซูส (Zeus) และเทพีเนโมซีเน (Mnemosyne) หรือเทพีแห่งความทรงจำ เทพธิดาทุกองค์ได้รับการยกย่อง ให้เป็นปราชญ์แห่งความรู้และศิลปวิทยาการด้านต่างๆ คือ

            ๑. คัลไลอะปี (Calliope) เทพีแห่งกวีนิพนธ์
            ๒. คลีโอ (Clio) เทพีแห่งประวัติศาสตร์
            ๓. อิเรโต (Erato) เทพีแห่งกวีนิพนธ์เกี่ยวกับความรัก
            ๔. ยูเทอร์ปี (Euterpe) เทพีแห่งบทเพลงและบทร้อยกรองแสดงความโศกเศร้า
            ๕. เมลพอมินี (Melpomene) เทพีแห่งโศกนาฏกรรม
            ๖. พอลิฮิมนิอา (Polyhymnia) เทพีแห่งบทเพลงสวด
            ๗. เทิร์ปซิเคอรี (Terpsichore) เทพีแห่งการร่ายรำ
            ๘. ทาลิอา (Thalia) เทพีแห่งสุขนาฏกรรม
            ๙. ยูเรนิอา (Urania) เทพีแห่งดาราศาสตร์ โลกและขอบเขต